THYRZA brengt eindelijk haar debuutalbum uit: ‘Versplinterd / Verwonderd’. Eindelijk, want de verwachtingen waren hoog, na voorafgaande singles. En die verwachtingen worden meer dan waargemaakt, in een genre waarin echte kwaliteit vanzelf komt bovendrijven. Het album maakt indruk: stilistisch sterk en emotioneel eigenzinnig. THYRZA verovert haar welverdiende plaats aan de Nederlandstalige top.
December 2021 hadden we al een gesprek, nu acht maanden geleden. De eerste single ‘Donker’ was net uit. ‘Vuur’ kwam eraan. En Thyrza van Dieijen, zoals ze volledig heet, is nog even spraakzaam en oprecht als toen. “Daarna kwam ‘Soldaat’, wat een heel speciaal nummer voor mij is, en ‘In De Luwte’.“ Op 16 september brengt THYRZA dan het hele album. “Dat is ook heel spannend hoor. Het voelt toch kwetsbaar om iets uit te brengen.”
Die kwetsbaarheid is in ‘Versplinterd / Verwonderd’ gevangen in acht sterke Nederlandstalige songs. “Wanneer ik een song goed genoeg vind? … Als Ik er zelf naar luister en dat het qua sound en intentie een oprechte boodschap heeft.” In die afweging staat ze gelukkig niet alleen. Zo is er Wannes Salomé, haar producer en tevens bekend van de band Klangstof. “Ik werk al lang met hem en hij brengt net dat evenwicht in een song. Het is niet altijd beter om veel te sleutelen en dingen toe te voegen. Vaak is het oorspronkelijke idee nog het best…”, zegt de perfectionistische THYRZA terecht. En natuurlijk is er de steun van haar vriend Quirijn Vos. “Hij heeft de blazersarrangementen geschreven en we hebben samen de vocalen opgenomen in ons eigen thuisstudiootje.”
THYRZA is zelfbewust en ze weet wat ze wil. Maar ze werkt ook graag met anderen. “Het is belangrijk om je in een creatief proces te omringen met personen die je hoog hebt zitten, die iets kunnen toevoegen wat jij nog niet kunt. Het zorgt er voor dat je zelf ook blijft groeien.” Zo als ze producer Wannes hoog heeft zitten, zo geldt dat evenzeer voor ‘haar’ fotografe Sanja Marusic. Zij is verantwoordelijk voor het prachtige artwork, in haar typische, kleurrijke stijl. “Zij is gewoon een kunstenares, heel inspirerend. Door haar sluit het visuele aspect precies aan bij wat ik zelf voor ogen heb.” Opvallend vaak komt er een kleur terug in haar eigen teksten, vooral het diepblauw dat je ook meteen herkent van de foto’s en video’s. “Die blauwe kleur staat voor mij voor hoop en een soort ruimte. Daar ben ik altijd naar op zoek, naar ruimte creëren voor mijzelf. Ruimte waarin dingen mogelijk zijn.” Ze lijkt de kleur voor haar ogen te zien, als een filter over haar uitleg… “Dat blauw, dat is water, dat is rust.” En de hemel? “Ja, ook…”
Hoe kleurrijk het artwork ook is, de lyrics zijn in de basis donker getint. Niet vreemd als je de thematiek een kleur zou moeten toedichten. Zo speelt op ‘Versplinterd / Verwonderd’ de dood van haar vader een grote rol. “Het album heeft erg bijgedragen aan mijn rouwproces. Ik was er heel bewust mee bezig en nam er de ruimte voor. Ik zat vaak in de studio en schreef veel, een beetje buiten de waan van de dag om.” De opgewekte THYRZA vertelt nu heel serieus. ”Ik schrijf altijd over wat ik meemaak. En ik zat hier nu midden in. Die rouw, daar kon ik niet omheen. Dat was er gaande.” Ze denkt na en neemt haar pauzes. “Als je erover schrijft dan is het meteen ook heel aanwezig. Zo was ook hij aanwezig, wie hij was, wat hij betekende. Het hield hem in zekere zin ook in leven of zo.” Heel persoonlijk en heel diep, dus. “Ja, ik heb er wel over nagedacht: “Wil ik dit allemaal echt kwijt, zeker over mijn vader? In hoeverre wil ik dat delen?” Heel concreet gaat ze in het nummer ‘Soldaat’, niet toevallig met een afbeelding van THYRZA en haar vader als artwork. “Dat nummer is heel erg direct. Met de titel ‘Soldaat’ als een metafoor voor dapperheid, voor doorzettingsvermogen.” Er klinkt trots door in haar stem. “Hij heeft qua gezondheid heel veel voor zijn kiezen gehad, maar hij had die wil om te leven. Die strijdlust heeft hem lang in leven gehouden, ondanks dat hij al zo vroeg zo ziek was.”
De dood, de rouw, het komt vaker terug op dit persoonlijke album met zeer sterke lyrics, die enerzijds heel beeldend zijn, maar anderzijds ook ruimte bieden voor het oproepen van eigen beelden. “Zo gaat het bij ‘Vuur’ ook over mijn vader en hoe ik me tot hem verhoud. Maar is de tekst meer omfloerst. Daar kun je ook andere dingen in zien.” Ze houdt duidelijk van taal en is terecht trots op haar teksten. “Daarom wil er zeker over praten ja. Maar zodra een nummer is uitgebracht, dan is het niet meer van mij. Ik vind het juist zo mooi dat jij er iets anders bij kan of mag voelen, het anders interpreteert. Die ruimte moet er gewoon zijn.”
Maar hoe je haar stilistisch soepele, maar krachtige teksten ook interpreteert, het ‘zoeken naar jezelf’ komt heel sterk naar voren. “Het is een soort zoektocht naar hoe je met het leven om kunt gaan. En die teksten, ja, dat ben ik. Ik uit me in de muziek.” Of misschien beter gezegd, in het schemergebied tussen muziek en poëzie, beide haar grote interesses. “We gaan de songteksten in gelimiteerde oplage ook uitgeven als een boekje.” Vertelt ze enthousiast. “ Als een tekstboekje van het album, maar ook met verhalen en gedichtjes, vormgegeven met fotografie. En met een QR code waarmee je het album kunt downloaden.” De opmaat naar een echte poëziebundel? “Daar zeg ik zeker geen ‘nee’ tegen. Zou zo maar kunnen.”
Die interesse is er zeker ook voor theater. “We werken toe naar de release voorstelling in mei, in De Doelen in Rotterdam. En we benaderen het als een theatraal concert. De muziek staat centraal maar er zullen theatrale elementen in zitten, in de vorm van gedichten en verhalen.” Dit theatrale wordt natuurlijk al meer gedaan. “Ik vind Eefje de Visser daarin echt goed. Niet zozeer het theatrale, want het is echt een concert, maar dat gestileerde. Hoe ze heeft nagedacht over de manier waarop ze iets brengt, zo doordacht. Dat wil ik live ook bereiken. Dat je bij een concert denkt: “Ja, het klopt.” En natuurlijk is Wende ook geweldig, zoals zij een theater concert geeft.” Een logische inspiratiebron. Maar waar Wende veel samenwerkt met literaire tekstschrijvers, daar kiest THYRZA liever ervoor om haar teksten zelf te schrijven. “ja, liever wel. Samen wordt het meer een compromis, denk ik.” Ze twijfelt even hoe ze het formuleert: “Ik merk toch dat ik het zelf moet doen, dat het dan helemaal als van mij voelt. En als ik teksten en akkoorden al heb liggen, dat er dan pas iemand bij komt en iets toevoegt.”
“Maar ik zou wel heel graag voor iemand anders willen schrijven. Dat staat echt nog op mijn lijstje. In opdracht, om iets te kunnen betekenen voor een andere artiest.” Ze glundert. “Weet wat me heel leuk lijkt? Voor iemand als Maan te schrijven. Een heel andere richting, dus juist niet voor iemand die heel erg in mijn straatje zit. Zo lijkt het me ook leuk om met een rapper samen te werken. Freez vind ik bijvoorbeeld een te gekke tekstschrijver. En een goede rapper…”
Terug naar haar eigen album, ‘Versplinterd / Verwonderd’. Want die staat nu natuurlijk centraal. Waarin ze een heel persoonlijke reis door haar ziel biedt, met de rouw om haar vader en de eeuwig durende zoektocht naar jezelf de drijfveren zijn. Of het drijfijs, zoals de titel van één van de songs. “De punchline van dat nummer belichaamt misschien wel het album: We zijn drijfijs en zijn de vaste grond kwijt. Dat gevoel was er heel sterk bij het maken van deze plaat. Losse schroeven. Niet alleen door het rouwproces, maar het was ook de corona, een onzekere periode. En muzikaal heeft het die elektronische sound die kenmerkend is voor het album.” THYRZA weet waar ze mee bezig is en kan het voortreffelijk verwoorden. THYRZA verovert haar welverdiende plaats aan de Nederlandstalige top.
Foto’s (c) Sanja Marusic
