Drie jaar geleden werd de wereld verrast door ‘Menneskekollektivet’. U zegt? ‘Menneskekollektivet’! Een album van het Noorse duo Lost Girls. Het betekent zoiets als menselijk collectief, maar bestaat als woord eigenlijk niet, zelfs niet in het Noors… Nu is er de opvolger ‘Selvutsletter’, in het net-niet-Noors te omschrijven als ‘het verdwijnen in ervaringen…’ Welkom in de wereld van de art pop van zangeres Jenny Hval en multi-instrumentalist Håvard Volden. Een spannende wereld, wie ervoor open staat…
Hval (1980) is een Noorse singer-songwriter, producer en romanschrijver, met al acht soloalbums op haar conto. Volden (1980) vliegt als multi-instrumentalist in en uit diverse projecten en is sinds 2008 deel van Hval’s live band. Tevens de start van een zelfonderzoek naar de muzikale mogelijkheden van één en één is drie. Elkaar en zichzelf uitdagend om vanuit creatieve intuïtie iets te bouwen. In 2012 brachten ze onder de naam Nude on Sand een akoestisch album uit. Maar de focus verschoof naar experimenteel en elektronisch, resulterend in de EP ‘Feelings’ (2018). Vanwege die andere sound werd ook gekozen voor een andere naam: Lost Girls. Vernoemd naar een stripverhaal over de seksueel expliciete avonturen van drie vrouwen. In 2021 verscheen onder de Lost Girls (regenboog)vlag ‘Menneskekollektivet’, het eerste full album.
Waar Hval in haar eigen werk alles heel secuur op plaat zet, laat ze in samenwerking met Volden alle vastigheden los. In Lost Girls groeit een song steeds verder, improviserend en gebruik makend van de steeds nieuwe structuren en teksten/klanken/geluiden. Op plaat hoor je natuurlijk het resultaat, maar laat het duo vaak ook nog het bouwproces zien. Ware art pop dus. (Of is het muzikale pop art?)
‘Menneskekollektivet’ ging nog over het verkennen van clubbeats en het uitproberen van structuren. Op ‘Selvutsletter’ wordt de experimentele rockmuziek als (kunst)object genomen. In acht tracks worden songs opgebouwd als bouwstenen op een stellage. Om vervolgens daaruit terug te treden, het ‘verdwijnen in ervaringen’ waarnaar de titel verwijst.
Eén van de bouwstenen is de prachtige stem van Hval die ze op allerlei manieren inzet: als spoken word, als zang of als klank. De teksten lijken gewoon uit haar op te komen en hebben soms geen samenhang of betekenis. Volden levert hiervoor het skelet: minimalistische, sobere technobeats, waarop hij zelf ook verder bouwt met warme synth- en gitaarlagen. Waarbij de bpm vaak worden afgestemd op een prettig verblijf op de dansvloer.
Het album opent met ‘Timed Intervals’. Waar je je waant in het latere werk van ‘dat andere man-vrouw duo met vergelijkbare muzikale verdeling’: Lamb. De song geeft een goede indruk van de betekenis achter ‘Selvutsletter’: een drumbeat als leidraad, zwevende synth als tapijtjes, waarop en waartussen Hval haar onvoorspelbare zang drapeert. Zacht, soms intens, waarbij een overslaand randje expres niet wordt weg gepoetst. Opvolger ‘With The Other Hand’ is ‘gewoon’ een heerlijke pop noire song, waarbij zonlicht schuin door de ramen binnenvalt. Gevolgd door ‘Ruins’. Met vijf minuten lang voor een single, maar waardoor het wel heerlijk kan rijpen in opbouw en hypnose. Met een obscuur, maar effectief, wavy jaren ’80 gitaarrifje. Die jaren blijken nooit erg ver weg, getuige Hval’s grote adoratie voor Kate Bush.
Tot zo ver de meest toegankelijke songs. Veel experimenteler zijn de twee lange nummers. Zo begint ‘Jeg Slutter Meg Selv’ (‘Ik heb mezelf opgegeven’) zeer vervreemdend en donker met stemmen die uit verschillende ruimten lijken te komen. In de zeven minuten worden de bouwstenen aangebracht: een dansritme, Noorse (?) praatzang, warme gitaarakkoorden. Onbewust denk je aan Björk. Knap dus. Maar voor wie Lost Girls echt wil begrijpen (kan dat?), moet naar afsluiter ‘Seawhite’. In het eerste deel lijken de puzzelstukjes letterlijk op tafel te liggen: geluiden, klanken, ruis, radiogeluiden, woorden, zinnen. Die vallen heel langzaam op hun plaats. De song krijgt enige structuur en samenhang: ritme, koor, zanglijnen. Het beluisteren is als de spanning van ‘Wat staat er op de puzzel afgebeeld?’ Maar als je dat zou weten, dan zou je hem niet meer zo gauw leggen: Het proces gaat hier namelijk boven het product….
U vraagt ons of de laatste puzzelstukjes wel passen? Dat verklappen we lekker niet… En trouwens, wie beslist dat, of de puzzel klopt: de luisteraar of maker? Welkom in de wereld van Lost Girls.
(7/10) (Smalltown Supersound)