Toen de groep eind jaren ’80 wereldfaam overkwam door mee te spelen op Paul Simon’s ‘Graceland’, bestond de groep al bijna 30 jaar. In Zuid-Afrika, waar de groep in 1960 onder de naam Ezimnyama werd opgericht, hadden de mannen, onder leiding van frontman Joseph Shabalala, al een enorme bekendheid. Enkele tournees in Duitsland werden in 1986 gevolgd door Simon’s ontdekking. De rest is geschiedenis, waar vrijdagavond 7 oktober de Concertzaal Tilburg deel van mocht uitmaken.
Ladysmith Black Mambazo, of wat er tegenwoordig nog van over is, is niet zomaar aan a capella-groep. Niet de beste zangers wereldwijd gezien, noch de beste dansers, mogen de mannen, nu naast mede-oprichter Mdletshe Albert Mazibuko vooral bestaande uit Shabalala’s zonen Thulani Shabalala, Thamsanqa Shabalala, Sibongiseni Shabalala en Msizi Shabalala, aangevuld met enkele zonen van andere oudleden en vrienden, de harmonie tussen de twee artistieke stijlen samensmelten tot een geheel dat ongeëvenaard bleek. Zo was Ladysmith Black Mambazo ooit opgezet, en zo zal Ladysmith Black Mambazo ook blijven. En dat met de voor hen zo bekende energieke en harmonieuze samenzang met dentale clicks, die hun prachtige Zoeloe-taal zo kenmerken.
Concertzaal Tilburg was echter bijna schandalig leeg gebleven. Veel te weinig publiek voor een groep van deze orde. De Zuid-Afrikanen behoren immers tot het muzikale werelderfgoed en ieder concert zou strak uitverkocht behoren te zijn. Het mocht helaas niet zo zijn, maar de mannen leken er niet onder te lijden. Vrolijk als altijd bleven frontman Thamsanga Shabalala en de zijnen het publiek begroeten en zwaaien, grapjes maken naar het publiek en naar elkaar. Zoals het hoorde, zoals ze wilden. De mannen zongen hun Isicathamiya, de meerstemmige zang waar de groep zo van bekend is, vol enthousiasme. De stijl die in heel Zuid-Afrika in op iedere hoek van de straat te beluisteren is, aangezien het in grote delen van het land een belangrijk deel van de geschiedenis is. Christelijke hymnes en Amerikaanse gospel die samengekomen door de mijnwerkers werd gevormd tot een trotse zangstijl over vrede, liefde en harmonie. En die werd overgebracht aan Tilburg, of aan de vele van buiten Tilburg afkomstige toehoorders. Ja, zelfs een in Brussel wonende Zuid-Afrikaanse schone werd aangetrokken door de legendes uit haar thuisland.
Logisch hoogtepunt was ‘Homeless’, de hit die de mannen in 1986 hadden met Paul Simon, en zelfs op de begrafenis van Joseph Shabalala in 2020 door honderden, zo niet duizenden mensen tijdens de afscheidsdienst woord voor woord werd meegezongen. Zo ook in Tilburg, waar de grondlegger van de groep meermalen zelf werd geëerd op passende wijze, zoals in het prachtige ‘Joseph Shabalala Tribute’. Maar niet alleen Shabalala werd geëerd. Ook een machtig eerbetoon aan een van de belangrijkste mannen uit de Zuid-Afrikaanse historie, Nelson Rolihlahla Mandela, alsmede meerdere eerbetonen aan de vrouw, zoals tijdens ‘Hello my Baby’ en ‘All Women Are Beautiful’. En dat op gepaste wijze, niet zoals de hardrockwereld het bedoelt.
Ladysmith Black Mambazo bleek in Tilburg hoop en harmonie te brengen. Een energie die zelden vertoond is door een zang-groep. Of het door de rode sokken kwam is de vraag, maar de staande ovatie die de legendarische groep ten deel kwam, was meer dan terecht.
