Vandaag worden alle albums van Pink Floyd opnieuw uitgebracht. Geremasterd en veelal met leuke extraatjes. Als je dan de kans krijgt om de drummer van een van ’s werelds grootste en meest invloedrijke bands enkele vragen te stellen mag je als journalist niet twijfelen en grijp je die kans met twee handen aan. Een interview met de man die vanaf het begin af aan bij de band zat, maar toch het meest op de achtergrond bleef…
In het gehele pakket van re-releases worden topalbums als ‘The Wall’, ‘Dark Side of the Moon’ en ‘Wish You Were Here’ in drievoud uitgebracht. Een gewone remaster, een ‘Immersion’ versie en een ‘Discovery’ versie. “Het zijn eigenlijk een aantal verschillende dingen: natuurlijk een kans voor ontwerper Storm Thorgerson om een laatste versie te maken, maar eigenlijk is het hetgeen eigenlijk ontbreekt bij de trend van het downloaden. Bij het downloaden krijg je waarschijnlijk op de lange termijn ook veel extra’s, maar op dit moment is een download nog iets vergankelijks. Deze re-releases zijn iets waar je voor een paar dollar een levenlang plezier van kan hebben. Misschien wel een van de laatste stuiptrekkingen van het begrip cd. Ik was een tijd geleden in een platenwinkel in Los Angeles en struinde door de collectie daar. Ze hadden daar enorm veel van John Coltrane bijvoorbeeld; Echt alles wat je maar kon bedenken, tot aan korte opnames van slechte intro’s. Maar hoe slecht ook, ook dat heeft een muzikale waarde. Toen dacht ik bij mezelf dat we dat met onze muziek ook moesten, zodat de mensen konden zien hoe we met welk proces tot een bepaald nummer kwamen. Zo hebben we bijvoorbeeld bij de ‘Immersion’ van ‘Dark Side’ alle mogelijke variaties, waarvan wij echt dachten dat het geen goed uitgangspunt was, maar voor iemand die echt geïnteresseerd is in de band is het gerechtvaardigd om het toch uit te brengen”, lacht Nick, waarmee hij uitlegt waarom de uitgaves niet alleen voor de die-hard fans zijn maar natuurlijk ook voor de mindere fans, die zo toch eens wat nieuws kunnen horen.
Dat Nick daar een punt heeft is duidelijk, aangezien vele miljoenen mensen van ‘Dark Side of the Moon’ houden, maar bijvoorbeeld ‘Atom Heart Mother’ niet eens kennen. “Oh ja, die mensen vinden dat album misschien helemaal niets, maar ze kunnen het in ieder geval proberen. Het idee kwam eigenlijk ook van onze platenmaatschappij EMI, die hetzelfde hebben gedaan met de Beatles en daar iets prachtigs mee deden. Die mensen bij EMI weten precies wat ze moeten doen, dus hoefde ik de jongens in de band niet te overtuigen. Dat zou me na 40 jaar trouwens toch niet gelukt zijn.”
Nick Mason zit lekker achterover in zijn kantoor in Kings Cross, Londen, waar ook een groot deel van het archief is ondergracht. Dat is overigens toeval, puur omdat de anderen er niets om gaven en Mason vanaf het begin af aan alles verzamelde, van t-shirts tot plakboeken met artikelen, waardoor de verzameling gemakkelijk overging in een soort van archief. Uiteindelijk kon van meerdere albums een ‘Immersion’ en ‘Discovery’ gemaakt worden, maar uiteindelijk is gekozen voor slechts 3 albums daarvoor. De keuze voor welke drie was eenvoudig, aangezien ‘The Wall’, ‘Dark Side of the Moon’ en ‘Wish You Were Here’ overduidelijk de drie meest populaire albums zijn. “Zie het als een uitdaging, met deze drie albums, als deze goed gaan, kan het zijn dat we nog zoiets doen met de andere albums, hoewel dan waarschijnlijk in een iets andere manier. Twee albums samen in een box of zo, gewoon omdat het kan. We hebben in ieder geval nog een aantal dingen van echt vroeger die misschien nog wel net zo interessant zijn als wat op deze door van Syd Barret. Een beetje van alles wat, maar toch iets van hoe Pink Floyd tot stand is gekomen.
Toen we begonnen wilden we zelf een R&B-band worden in plaats van frontmannen van de psychedelische beweging te worden. We gingen zelf veel naar concerten van bijvoorbeeld Cream, Jeff Beck en Spencer Davis met Steve Winwood. Dat was hoe we wilden zijn.” Dat het uiteindelijk allemaal anders is gelopen is bekend. Natuurlijk werd er, net als bij andere bands, zoals Cream en Fleetwood Mac, flink gevarieerd, en zo ook bij Pink Floyd. ‘Piper at the Gates of Dawn’ bijvoorbeeld lijkt in de verste verte niet op ‘Atom Heart Mother’, maar uiteindelijk is Mason gelukkig met waar hij uiteindelijk muzikaal is beland. “Uiteindelijk viel niet alles in een hokje, bij geen enkele band. Iedereen probeerde maar wat, Cream kwam in die tijd zelfs met gepermanent haar on stage, maar na verloop van tijd viel toch iedereen in dat hokje waar ze zelf pasten.”
Een van de versies van ‘The Dark Side Of The Moon’ is een oude mix van Alan Parsons uit 1972. Op dezelfde Blue Ray-disk staat een enorme schat van nooit eerder uitgebracht materiaal. Het is van grote waarde en nog in goede kwaliteit ook. Dat het niet eerder is uitgekomen is puur van technische aard gebleken: “Ik weet nog goed, de Wembley ’74 opnames, we hadden een kapotte microfoon, die de bassdrum niet goed pakte. Hij ratelde wat, en tien jaar geleden was de technologie er nog niet om die opname goed te krijgen. Met de techniek van nu hoeven we alleen maar de juiste bass er weer in te monteren op de juiste plek en klaar. Dat is een belangrijke reden, want verder waren we erg gemakkelijk: Als we iets hadden wat niet helemaal perfect was, maar we hadden geen betere optie lieten we het toch zo. We hielden er niet van om dingen achteraf te repareren. Het moet ons maar vergeven worden, die foutjes van ruim dertig jaar geleden. Er zijn wel ergere misdaden op te noemen dan een foutje maken met drummen.”
Ook op de albums staat bijvoorbeeld een instrumentale versie van ‘Us and Them’ met Rick Wright op piano en een akoustische demo van ‘Money’ door Roger Waters. 20 Jaar geleden kon je zoiets bijvoorbeeld nog niet uitbrengen, nu is het de normaalste zaak van de wereld. Volgens Mason komt dat waarschijnlijk ook door het feit dat de band nu niets meer opneemt.
‘Dark Side of the Moon’ en ‘Wish You Were Here’ zijn dan wel twee van de topalbums van de band, toch verschillen ze enorm van elkaar. “Ja, die twee zijn compleet anders. Kijk, ‘Wish You Were Here’ was in feite een moeilijk soort tweede album na ‘Dark Side of the Moon’, terwijl het al ons zoveelste was. We moesten en zouden, terwijl we achteraf gezien niet zo snel de studio hadden moeten induiken maar nog een jaar extra hadden moeten touren met ‘Dark Side’. Nu terugkijkend zouden we dat nu wel gedaan hebben, nu is de hele wereld bereikbaar maar in de jaren ’70 was er eigenlijk alleen maar Noord-Amerika en Europa om op te treden. Maar na enkele keren overal te hebben opgetreden hadden we toen een zwart gat waar we invielen. Niemand had nog een nummer klaar, maar we moesten de studio wel in. Het is uiteindelijk wel goed gekomen met het album, maar de manier waarop klopte eigenlijk niet. Het duurde veel te lang en dat werkte eigenlijk demotiverend.”
Ook van ‘The Wall’ zijn drie versies en de ‘Immersion’ bevat natuurlijk ook weer vele extra’s die zeer de moeite waard zijn. Na dat album kwam het eigenlijke vervolg op ‘The Wall’, ‘The Final Cut’ en dat was het qua Roger Waters dan ook. Waters probeerde de overgebleven leden te weerhouden van het gebruik van de naam, wat mislukte, dus de band ging verder zonder hem. “Het was vreemd: Ik denk dat het bij iedere band zo is dat niemand onmisbaar is. Zonder Syd dachten we door te kunnen gaan op het zelfde level, en zo ook toen Roger ermee kapte. Dat zullen ze bij Genesis ook wel gedacht hebben toen Peter Gabriel eruit stapte, en zo ook bij Fleetwood Mac. Maar nadat Roger eruit stapte voelden we een soort van vrijheid. Onze tours daarna konden we helemaal volmaken, hadden we niet het gevoel achteraf dat we te weinig getourd hadden. De tournee ter promotie van ‘The Division Bell’ was voor mij de beste tournee die we deden. Doordat we nu veel langer tourden konden we de concerten veel meer perfectioneren. Met die langere tourschema’s konden we ook optreden op plekken waar ze ons nog nooit hadden gezien: Oost-Europa, Zuid-Amerika, het Verre Oosten, dat was heel wat anders dan in de V.S, daar zagen ze de ene week Led Zeppelin, dan ons, dan Deep Purple, dan weer Fleetwood Mac… Als je dan ergens komt waar ze nog nooit zo’n show hebben gezien, dat is nogal hartverwarmend, toen loonde het weer.”
Natuurlijk zijn de albums een must-have voor de echte fans, maar natuurlijk zijn het ook meesterwerken voor mensen die misschien niet zo diep in de muziek van Pink Floyd zitten. “Ik zelf vind ‘A Saucerful Of Secrets’ een erg interessante plaat. Volgens mij was dat een beetje het begin van het zoeken naar verschillende manieren van spelen en het experimenteren. De titeltrack bijvoorbeeld is een voorbeeld van onze muziek die niet echt grenst aan rockmuziek, maar toch binnen onze muziek valt. ‘Set the Controls’ is zelfs een van mijn meest favoriete nummers, ik vind het heerlijk om die te spelen en het nummer en zelfs de atmosfeer eromheen is gewoon fantastisch. Er staat een aangrijpend afscheid aan Syd op, en samen met ‘Ummagumma’ en ‘Atom Heart Mother’ zijn dat de albums die toch anders zijn. Het was ook de voorloper van ‘Meddle’ en daarna ‘Dark Side’, dus ik zou die toch echt aanraden.
Uiteindelijk, na al die jaren, speelde Gilmour in mei dit jaar weer eens samen met Roger Waters, als suprise-act in de O2-Arena in Londen. “Oh dat was geweldig! Ik zat in het publiek en toen verscheen David daar boven op de muur. Ik had nog ze nog nooit samen zien spelen zonder dat ik zelf speelde, maar toen je de goedkeuring van de zaal hoorde, dat was gewoon briljant! Ik voelde mezelf dan ook totaal niet buitengesloten, ik kon alleen maar genieten op dat moment. Het gaf de fans natuurlijk weer wat hoop op een reünie, maar ik denk niet dat we nog albums samen gaan maken. Optreden? Nee geen grote tournees, als het een mega-optreden wordt, zoiets als Live8 of eigenlijk groter. Dan zou het moeten worden georganiseerd door iemand groter dan Bob Geldof, Nelson Mandela of zo, of Bill Clinton of Bill Gates. Een organisator die iets kan opzetten waarbij wij allemaal meteen ja zeggen. Pas dan komt Pink Floyd weer bij elkaar…
