Eigenlijk was het centrale thema het veertigjarig jubileum van Clan of Xymox, de darkwave, gothic band rond Ronny Moorings. Maar hij wacht zelf liever nog twee jaar. “Ik ben begonnen in 1981, maar ik zet de oorsprong liever op 1983, toen ons eerste album ‘Subsequent Pleasures’ uitkwam op mijn eigen label.” Veertig jaar of niet, het werd een openhartig gesprek over een band die steeds zijn eigen donkere paden heeft bewandeld, ondanks alle tijdsgeesten.
Ronny zit relaxt in zijn huis in het Duitse Leipzig en maakt zich zichtbaar niet druk over de historie van Clan of Xymox, zíjn band. “Nee, dat interesseert me niet zo veel. Ik ben nog steeds bezig met nieuwe dingen, met albums, met optredens. Ik kijk liever vooruit naar wat we nog kunnen doen.” Toch biedt terugkijken een mooi zicht op een eigenzinnige band in een sterk veranderende muziekwereld. “Ik kijk ook positief terug op alles. Zonder het één kon het volgende ook niet gebeuren. Ik sta nog steeds achter alles wat ik heb gedaan.”
Ronny Moorings is in al die tijd de enige constante factor geweest binnen Clan of Xymox. “Ook omdat ik bijna de enige was die liedjes schreef. In het begin heb ik samen gewerkt met Pieter Nooten en Anka Wolbert, die ook hun eigen nummers schreven. Toen gaf ik dingen soms uit handen, experimenteerde wat en zocht naar een richting. Maar in principe was ik de motor. En het was al vrij snel duidelijk wat ik met mijn muziek wilde bereiken en hoe ik wilde klinken.” En hij kwam wat later erachter dat daar eigenlijk niemand bij paste. “Ik werk het liefste ’s nachts en wanneer het stil is, gewoon op mezelf. Ik ben niet zo goed in samenwerken, creatief gezien. Live wel, dan weet iedereen zijn taak.”
De gezochte richting werd vanuit ‘Subsequent Pleasures’ snel gevonden. “Nummers als ‘Muscovite Mosquito’ of ’Going Round’ werden verder ontwikkeld tot de gewenste sound.” En die sound trok ook de aandacht, zoals van Brendan Perry van Dead Can Dance, waarna de band een contract kreeg bij het Britse kwaliteitslabel 4AD. Het leverde de twee sterke albums ‘Clan of Xymox’ (1985) en ‘Medusa’ (1986) op en zelfs twee sessies bij de roemruchte John Peel. “Maar de tijdsgeest veranderde, en ook mijn smaak. We kwamen bij het grote Polygram en wilden ook wat commerciëler klinken.” Maar de grote sprong bleef uit. “‘Twist of Shadows’ (1989) verkocht in die tijd 300.000 CD’s, waar het voor een major label eens begint bij 2 miljoen…” En hij is daar heel eerlijk in: “Ik had ook nooit het gevoel dat we dat zouden halen. Ik ken mijn eigen muziek. Die appelleert niet aan de grote gemene deler. We gingen in dat avontuur als een uitdaging om iets nieuws, iets groters te doen.” Er was bij het label nog ruimte voor een tweede album ‘Phoenix’. “Misschien hadden ze de hoop dat die commerciëler zou zijn. Dat was het enerzijds ook, maar anderzijds werd het ook minder gewaardeerd door onze fans en verkocht het dus ook minder.”
Het gevoel begon te knagen. “Ik wilde liefst alles weer in eigen hand gaan houden. Dus alle songs zelf schrijven. “En ook weer een eigen label.” En een breuk met de eerdere stijl. “Ik wilde iets met de Britse dance gaan doen.” Vanuit zijn nieuwe hometown Londen leverde dit ‘Metamorphosis’ (1991) en ‘Headclouds’ (1992) op. “Achteraf gezien was dat ook niet echt mijn stijl. Daar ben ik op terug gekomen met ‘Hidden Faces’ (1997). Vanaf dat album heb ik weer gekozen voor de richting waar we bij 4AD mee bezig waren.“ Hij keerde ook weer terug naar de naam Clan of Xymox, waar het vanaf de het verlaten van 4AD kortweg Xymox had geheten. “De cirkel was weer rond.”
Een eigen stijl, een eigen label, dus ook een eigen studio. “Ja, hier in Leipzig, The Torture Chamber. Dat bevalt uitstekend. Ik kan altijd terecht, er is geen tijdsdruk.” De technische mogelijkheden zijn in die tijd natuurlijk sterk verbeterd, “maar het blijven apparaten. Het creatieve moet nog steeds uit jezelf komen.”
Zo ook bij zijn zojuist verschenen nieuwe EP ‘Brave New World’. “Dit album is uniek voor mij. Het gaat niet over verschillende dingen, maar alleen over het hier en nu. De vertaling van wat ik zelf heb ervaren sinds 2020. Alles is actueel: de gevoelens, maar ook hoe ik tegen dingen aan kijk. Het album met de meeste eenheid, met slechts één thema, de pandemie. Die heeft zo’n impact op het leven, op de maatschappij. Bijna onuitputtelijk wat je daaruit kunt halen. Misschien is het voor mij ook een goede therapie geweest om dit te doen, die gevoelens in muziek en teksten te zetten.”
De EP telt zeven tracks en komt uit in juli. “De eerste twee singles zijn nu uit: ‘Brave New World’ en ‘Lockdown’. Ik heb er ook video’s bij gemaakt: mijn gevoelens vertaald in film. Je hebt dan muziek en beeld, de rest kan de luisteraar zelf invullen. Wat deze tijd en dus het album mij zelf heeft geleerd? Dat vrijheid niet zo vanzelfsprekend is. Dat de wereld in korte tijd kan veranderen en dat je onmachtig bent om daar iets aan te doen.”
Clan of Xymox is nog steeds mateloos populair in hun donkere genre. “De Hayday is voor mij is op dit moment, niet vroeger. We toeren meer dan ooit tevoren, staan op meer festivals dan ooit, de clubs zijn voller. Zeker de laatste tien jaar staan we altijd op uitverkocht.” Dat deze populariteit langs de grote massa waait, is een gevolg van de tijdsgeest en de veranderde muziekscene. “In onze begintijd was de scene heel anders. Je had The Cure of Depeche Mode. Die stonden in de top 40 en zaten in Top of the Pops. Nu is dat helemaal vervangen door muziek waar wij helemaal niets mee hebben. Maar dat wil niet zeggen dat onze scene er niet meer is. Het komt niet meer op de radio, maar is nog even groot als vroeger.” Elk genre, gothic of heavy metal, lijkt zijn eigen podium te creëren. “De spreiding gaat nu via andere media, en dat is prima. Nu heeft iedereen toegang tot alle muziek om zelf te kunnen ontdekken.”
Maar net als altijd speelt Clan of Xymox nog steeds in het Nederlandse clubcircuit. “Dat is niet veranderd. Dat is eigen aan ons land. Alleen als je een grote top 40 hit hebt , dan kun je naar grotere zalen.” In het buitenland is dat wel wat anders als duizenden fans hun optredens bezoeken. “In Latijns-Amerika spelen we in miljoenensteden als Lima en Sao Paulo en hebben we dus ook een groter publiek.” En Duitsland neemt nog steeds in speciale plek in, voor de band en het genre. “Ik woon sinds 2005 in Leipzig en het bevalt me heel goed. En de Duitse kunst, de schrijvers, de muziek, ze hebben altijd wel een donkere, voor mij interessante kant gehad. Zo is hier in de stad ook het jaarlijkse Wave Gothic treffen, met 20.000 mensen uit de gehele wereld.”
Het Clan of Xymox-oeuvre is ondertussen omvangrijk, na al die jaren. Er is in 2004 ook een ‘Best of’ verschenen. “Maar die is niet meer actueel. Misschien moet is dat eens doen, ‘The best of, part 2.” Liefst op vinyl. Maar daar passen maar tien nummers op… “Hmmm, dat is wel heel erg moeilijk kiezen.” Dat wil en kan Ronny Moorings op dit moment niet: “Dan gooi ik alle goede nummers in een grabbelton en kies ik willekeurig de tien.” De tien nummers van een eigenzinnige band die nog steeds zijn eigen donkere paden bewandelt, ondanks alle tijdsgeesten.
