Het nieuwe album van Nits, onder de titel ‘Knot’ kwam al op 22 november jongstleden uit. Al die tijd heeft het op constante repeat gestaan en elke keer weer dacht ik te kunnen voelen wat er bedoeld werd, viel ik in eindeloze muzikale onderstroom, moest ik worstelen om weer boven te komen. Mezelf dwingen mijn oren open te houden, soms zelfs de neiging onderdrukken de muziek uit te zetten, want ik voelde, ik moest door.
‘Knot’ dus. 11 Songs, opgenomen in hun eigen Werf studio in Amsterdam. De muziek is ontstaan uit improvisaties, uit wat je eigenlijk een vorm van instant composing zou kunnen noemen. Het resultaat van drie lange sessies was 20 uur opgenomen muziek en tekstflarden. De muziek werd ingedikt tot de 11 nummers, Henk Hofstede gebruikte de woordimprovisaties later als inspiratie bij het schrijven van de uiteindelijke songteksten.
Daar waar hun vorige cd ‘angst’ grotendeels geschreven was op basis van gesprekken van Henk met zijn moeder, bestrijkt de thematiek van ‘Knot’ een breder scala aan onderwerpen. Ervaringen uit zijn directe leefomgeving mengden zich met observaties, ervaringen en fantasieën. Een dansfeest in Oostende verbindt Marvin Gaye met James Ensor (Dead Rat Ball), het leegruimen van het ouderlijk huis vindt zijn plek via Rachel Whiteread (The Concrete House), een personage uit een thriller stuwt de tekst van Music Box with Ballerina voorwaarts. ‘Knot’ is geen standaard muziekalbum. Het is een reis, een belevenis. een bocht zonder einde, onoverzichtelijk en niet zonder gevaar voor de luisteraar. Je kan verloren raken, diep geraakt worden, in slaap vallen, slachtoffer worden van de gedachte experimenten van Hofstede cs.
Henk Hofstede over ‘Knot’: “Toen hij klaar was en ik een stap terug nam en luisterde kreeg ik wel een sterk gevoel dat het dit keer heel erg klopte.”
Het werk van Nits op dit album vangen onder een stijl-sticker zou een misdaad zijn. De muziek beweegt zich over een breed spectrum. Dit is niet te vangen. Het is nieuw , het is avontuurlijk, experimenteel. En vooral mooi. Zo mooi dat het verward, verwonderd, verder gaat dan waar Nits ooit eerder gingen.
In de poëtische vrijheid die Hofstede zoals altijd neemt in de teksten is op ‘Knot’ als rode draad wellicht de liefde voor zijn dit jaar overleden moeder terug te vinden. Een sterkere inspiratie voor een kunstenaar om tot schoonheid te komen is er niet. Sterker nog dan het verbreken van een liefdesrelatie grijpt het overlijden van de moeder in op het leven van een man. Zij die je op deze wereld heeft gezet is niet meer. Een groter gevoel van verbintenis is ondenkbaar. Hofstede komt in ‘The Concrete House’ en ‘The Garden Centre’ zo dicht bij dit gevoel van verlies en berusting dat het voelbaar is voor iedereen die zijn of haar moeder verloor. Kunst met een grote K.
Homo ludens, de spelende mens zoals die in 1938 geïntroduceerd werd in het essay van Johan Huizinga lijkt een blauwdruk te zijn van de muzikanten in Nits.
Om tot creatie te komen is het noodzakelijk dat de mens speelt. Ontdekken kan alleen op deze manier. Dat is precies waarin Nits steeds beter worden. Loslaten, zonder gêne je diepste gevoel vorm kunnen geven tot muziek die iedereen raakt. Met ‘Knot’ doen Nits precies dat.
‘Knot’ is een monumentaal album geworden, dat elke keer als je luistert tot nieuwe inzichten en belevenissen leidt. Het is nooit klaar, het wordt steeds beter. Dit is het beste dat Nits ooit maakten. (10/10) (Werf Records)
