Juni 1986: De toen 32-jarige Amerikaan Sam Baker stapt in Peru op de trein naar de toeristenplaats Machu Picchu. Hij neemt plaats in een coupé met een Duits gezin. Vader, moeder en zoon. Eénmaal op weg slaat het noodlot toe. In het bagagerek boven hen ontploft een bom. Geplaatst door de verzetsbeweging Het Lichtend Pad. Het gezin is op slag gedood. Net als vier andere medepassagiers zoals een klein meisje met wie Baker even ervoor nog een praatje had gemaakt. Baker is zwaar gewond maar overleeft de aanslag. Hij heeft verwondingen aan onder meer handen, benen en hoofd. Waar niet? Zijn trommelvliezen zijn blijvend beschadigd.
Een jarenlange periode van revalidatie met vele operaties breekt aan. Hij leert opnieuw gitaarspelen – met zijn linkerhand -, kent zowel lichamelijke als geestelijke tegenslagen en pakt alle mogelijke banen aan om zijn medische rekeningen te kunnen betalen. Langzaam keert zijn gehoor weer iets terug. Aan één oor. Baker schrijft liedjes en begint te toeren door Amerika en Europa, te beginnen in Austin, Texas. Waar anders?. Tussen 2004 en 2009 brengt Baker drie CD’s. Een trilogie over zijn gevoelens, pijnen en ervaringen in de periode na de aanslag. Vorige maand verscheen ‘Say Grace’, een door Baker zelf geproduceerd en internationaal alom geprezen album.
20 september 2013: Sam Baker treedt op in Rotterdam, LantarenVenster, op ingetogen en subtiele wijze bijgestaan door Chip Dolan, op piano en accordeon en Carrie Elkan op gitaar en klarinet. De eerste set begint met ‘Palestine’, van het album ‘Cotton’. Maar niet voordat het licht even aan is gegaan. Baker wil zien wie zijn gasten zijn. “We are all one community”, aldus Baker. Veel – zo niet alle – songs van ‘Say Grace’ volgen. Net als een spannende film in een donkere bioscoop zoals in de zalen rondom ons heen, lukt het Sam Baker om zijn publiek met klank en verhaal los te masseren van tijd en omgeving. Stelletjes schuiven naar elkaar toe. Want de luisterliedjes van Baker raken je in hart en ziel en hebben een hoog tortelduif- en open haardgehalte. Tussen de nummers door neemt Baker ruim de tijd. Hij stemt zijn gitaar, plaagt zangeres, gitariste en sinds vijf weken ook klarinettist Carrie Elkan, vertelt anekdotes en maakt grappen.
Hij complimenteert herhaaldelijk de geluidsman. Want het mag gezegd worden, de helderheid en zuiverheid van het geluid is – zoals altijd – alleen al een bezoekje aan LantarenVenster waard. Langzaam maar zeker laat ik mijn kin rusten op mijn handen en schuif ik op naar het puntje van mijn stoel luisterend naar ‘Button by Button’ of ‘The Ditch’ ,het humoristische ‘Barber without a nose’ en het indrukwekkende en het eigenlijk alles zeggende ‘Pretty World’. Teksten van een man die twee keer is geboren. Baker doet mij soms denken aan Tom Waits maar nog meer aan Lou Reed. Maar waarom eigenlijk? Baker laat zich met niemand vergelijken. Zij stemgeluid niet, zijn teksten niet en zeker niet zijn verleden. Want zowel de man op het podium als zijn publiek ontsnappen niet aan zijn verleden. Hier staat een overlever. Iemand die lijdt maar geniet van iedere seconde. NB: Carrie Elkin treedt volgend jaar september met band op in Nederland.