Hij draait al een paar maanden, de musical gebaseerd op het beroemde boek van Jan Terlouw: Oorlogswinter. Geen kind of volwassene die het oorlogsboek niet minimaal eenmaal heeft gelezen. We spraken met Janke Dekker, Soy Kroon en Timo Descamps, drie acteurs uit de cast van het Nationaal Jeugd Musical Theater, die, ondanks dat de naam van het gezelschap anders doet vermoeden, een voorstelling geven voor jeugd én volwassenen.
Kun je in het kort vertellen waar Oorlogswinter de Musical over gaat?
Janke Dekker: Oorlogswinter vertelt het verhaal van de jonge Michiel in de Hongerwinter van 1944-1945. Door het lot wordt hij meegetrokken in het verzet en komt hij voor keuzes te staan die hem dwingen om snel volwassen te worden. Niet is wat het lijkt en iedereen blijkt uiteindelijk andere motieven te hebben dan voorheen. Een verwarrende en spannende zoektocht naar de waarheid.
Soy Kroon: Oorlogswinter is een verhaal over verraad, vertrouwen, opgroeien en het leven in de Tweede Wereldoorlog. In Oorlogswinter de musical volg je het verhaal van Michiel van Beusekom die in de winter van 1944 gaande weg betrokken raakt bij illegale activiteiten. Zijn beste vriend Dirk vertelt Michiel dat hij het distributiekantoor gaat overvallen. Omdat hij vreest dat het wel eens mis kan gaan, overhandigt hij Michiel een brief. Deze mag Michiel alleen openmaken als Dirk niet terugkeert van de overval. Die nacht gaat alles mis. Dirk wordt opgepakt en het relatief rustige leventje van Michiel verandert volkomen als hij de brief openmaakt. Hij moet zorgen voor een engels piloot en gaat steeds het avontuur tegemoet. Maar de grote vraag speelt door zijn hoofd: wie kan hij nog vertrouwen?
Timo Descamps: Oorlogswinter is in de eerste plaats het verhaal van Michiel. Een jongen die door de oorlog geen andere keus heeft dan al heel vroeg man te worden. Oorlogswinter gaat over pijn en verlies, maar ook over liefde en vriendschap, het gaat over de ellende die oorlog met zich meebrengt, en toont ons waarom we het nooit meer zo ver mogen laten komen.
Welke rol heb jij in de musical?
Janke Dekker: Ik speel een dubbelrol. Die van de moeder en de barones. De moeder is een keurige onopvallende vrouw die zo goed en zo kwaad als het kan haar gezin veilig door de oorlog probeert te loodsen. Ze kan echter niet voorkomen dat haar zoon Michiel van de veilige paden afdwaalt. Maar door alles wat het gezin doormaakt kiest ze er uiteindelijk voor om achter haar zoon te staan want : “niets doen maakt schuldig”.
Soy Kroon: Ik speel de rol van de net 16-jarige Michiel van Beusekom.
Timo Descamps: Ik speel de rol van Jack, een Britse piloot die tijdens de hongerwinter met zijn vliegtuigje neerstort op Nederlandse bodem. Hij heeft het geluk dat hij wordt gevonden door een groepje jongens die bij het verzet horen. Op die manier komt Jack uiteindelijk in contact met Michiel, die hem – samen met zijn zus Erica – in leven houdt.
Hoe zou je je karakter omschrijven?
Janke Dekker: De barones is een oude adellijke dame die staat voor traditie en tucht. Ze staat voor een familietraditie die al eeuwenlang bestaat en is niet van plan om haar leven ook maar een centimeter aan te passen aan de dictatuur van de Duitse bezetter. Ze gaat liever met opgeheven hoofd ten onder dan met gebogen hoofd door. En die houding leidt uiteindelijk tot haar ondergang.
Soy Kroon: Michiel is een stille, verstandige jongen en erg behulpzaam, meestal in gevaar voor eigen leven. Als hij zijn vader verliest in de oorlog groeit er binnen in Michiel iets van wraak en haat. Je ziet hem in dit verhaal echt opgroeien van kind tot een volwassen man. Hij is koppig en een flinke doorzetter.
Timo Descamps: Jack is iemand die absoluut niet tegen onrechtvaardigheid kan, hij is een idealist en dat heeft er ook voor gezorgd dat hij als piloot in het leger belandde. Jack kan bot overkomen, maar als hij iemand vertrouwt ontdooit hij. Hij gaat door het vuur voor iedereen waar hij om geeft.
Hoe heb je je voorbereid op deze rol?
Janke Dekker: Ik ben vanaf het begin nauw betrokken geweest bij het ontstaan van het script. Hierdoor waren mijn verschillende rollen ook al snel duidelijk. Ik heb uiteraard het boek van Jan Terlouw nog eens gelezen en voor de rol van de moeder heb ik me voornamelijk afgevraagd: “wat zou ik doen als?” en dan volgt een invulling van de rol als vanzelf.
Soy Kroon: Natuurlijk heb ik het prachtige boek van Jan Terlouw gelezen. De Nederlandse bioscoopfilm uit 2008 van Martin Koolhoven heb ik uiteraard gekeken, die heeft niemand kunnen missen volgens mij. Hierin speelt Martijn Lakemeier de rol van Michiel. Maar buiten dit verhaal heb ik veel boeken gelezen over de Tweede Wereldoorlog, verhalen gelezen van verschillende onderduikers en documentaires gezien. De ontrouw en het gevoel dat je werkelijk niemand kan vertrouwen neem ik iedere show mee in het spel.
Timo descamps: Ik ben zeker niet in een Spitfire gekropen, een parachutesprong is ook niet echt m’n ding, en maandenlang in een ondergronds hol gaan zitten leek me ook niet echt alles. De grootste moeilijkheid was eigenlijk de taal. Van naturen spreek ik een beetje met een Amerikaans accent, Jack spreekt natuurlijk heel erg Brits Engels. Langs de andere kant is het wel de bedoeling dat mensen kunnen begrijpen wat ik zeg, dat accent mag dus ook weer niet te overdreven. Het was moeilijk die balans te vinden, maar oefening baart kunst.
Wat kunnen de mensen precies verwachten?
Janke Dekker: De mensen kennen natuurlijk de film en sommigen ook het boek. De musical wijkt erg af van de film, waarin alleen het verhaal van Michiel wordt verteld. In de musical volgen we dan ook meer de lijn van het oorspronkelijke boek. Het publiek kan een aangrijpende voorstelling verwachten over een jongen die man wordt in een onmogelijke tijd. Ik denk dat het belangrijk is om met kinderen naar deze voorstelling te komen en hiervoor citeer ik Jan Terlouw; “het verhaal kan niet vaak genoeg verteld worden” Waarom met kinderen? Kinderen zijn vaak de grootste slachtoffers in oorlogssituaties en het is belangrijk om je ervan bewust te zijn hoe een oorlog ontstaat en ook hoe belangrijk het is om iedereen te accepteren zoals hij is, ongeacht geloof, ras, gebrek, geaardheid.
Soy Kroon: Het welbekende verhaal versiert in een modern jasje. Goede acteurs, prachtige songs, en een ijzersterk verhaal. Zwaar maar toch luchtig. En door gebruik van projectie schermen in de zaal beland je midden in het verhaal. Het is een perfect avondje uit voor het hele gezin waarbij men misschien wel eens een traantje moet wegpinken.
Timo Descamps: Je moet zeker geen doorsnee kindervoorstelling verwachten. Oorlogswinter is een echt familiespektakel met alles erop en eraan. En uiteraard het prachtige verhaal van Jan Terlouw, zoals hij zelf zegt, dit verhaal kan niet vaak genoeg verteld worden.
Oorlogswinter speelt de komende maanden door het land. Klik hier voor de speellijst.
