Met ‘Inviolate’ levert de gitarist Steve Vai alweer zijn tiende solo-album af. Als achttienjarige adolescent werd de muzikant voor de leeuwen gegooid toen hij door niemand minder dan Frank Zappa werd ingehuurd als transcribent om de muziek die door de maestro en zijn band werd gespeeld uit te schrijven. Even later trad hij toe tot de band van Zappa, die hem liefkozend de titel ‘stuntguitarist’ gaf.
Steve Vai staat bekend als een technisch zeer geavanceerd en getalenteerd gitarist, waartegen alle meisjes en jongens die het edele instrument machtig willen worden enorm opkijken. De man heeft vooral in het rock idioom een enorme staat van dienst opgebouwd. Hij speelde onder andere in de band van David Lee Roth, Whitesnake, waar hij de geblesseerde Ad Vandenberg glansrijk verving, en een korte stint als opvolger van Yngwie Malmsteen bij de band Alcatrazz. Dan heb je een idee in welke hoek je het moet zoeken, mocht de naam geen alarmbellen doen afgaan.
In 1990 kwam Vai met zijn tweede solo album ‘Passion and Warfare’ op de proppen, waarmee hij zijn naam als gitaargod voorgoed vestigde. Dat de man best bijzonder moge blijken uit de anekdote dat hij voor het nummer ‘For the love of God’ besloot tien dagen te gaan vasten, en dat hij het nummer zodoende op de vierde dag van het vasten opnam. Het zal allemaal wel. Feit is dat Vai een van de meest invloedrijke muzikanten van zijn generatie is, en alleen daarom al is het interessant om te horen hoe zijn nieuwe album is.
‘Inviolate’ telt 9 titels en klokt op de klassieke lp lengte van net iets meer dan drie kwartier af. Een eerste draaibeurt leidt tot de conclusie dat hij met dit album de productionele perfectie van ‘Passion and Warfare’ evenaart. Het werkstuk klinkt hemels. Dat is dan het resultaat van maanden en maanden als kluizenaar aan zo’n album te werken, en je weet ook nog daadwerkelijk waar al die knopjes voor dienen.
Muzikaal is het album wel degelijk verrassend. Vai beweegt verder af van de metal, en rock, en schurkt steeds meer aan tegen de jazz-fusion. Neem een track al ‘Little Pretty’. Hier horen we Vai voor het eerst op een hollowbody Gretsch spelen, een typische jazz gitaar. Typisch Vai soleert hij over zijn steeds veranderende harmonische structuren. Natuurlijk hoor je dat de Gretsch anders klinkt, maar Vai heeft het instrument zich volledig eigen gemaakt. Meer fusion dat dit zal het niet snel worden, en mede door Vai heeft de hollowbody een nieuwe toepassing gevonden die ‘Rock around the `clock’ ver achter zich laat.
Het album staat vol met technische en muzikale hoogstandjes. ‘Candlepower’ heeft het meest in zich om mensen hun onderkaak op tafel te laten vallen. Het nummer is echte showcase geworden van waar Vai nu staat in zijn muzikale ontwikkeling. Mijlenver boven de gewone stervelingen verheven. Melodie-lijnen worden doorsneden met geniale riffs en licks. Zou iemand als Wolgang Amadeus Mozart zo geklonken kunnen hebben als hij toendertijd de technische mogelijkheden had die Vai heeft? Een prikkelende gedachte. Op deze track etaleert Vai een nieuw techniek ‘joint shifting’ waarbij hij meerdere snaren tegelijk kan ‘benden’, maar dan in tegengestelde richtingen. Hans Kazan is er niks bij.
Samenvattend is ‘Inviolate’ het beste album dat Vai uitbracht sinds ‘Passion and Warfare’ inmiddels meer dan 30 jaar geleden. Ook een nieuwe generatie meisjes en jongens zal de man blijven aanbidden alsof hij een op aarde neergedaalde Griekse god is. Toch krijgt het album niet de kwalificatie meesterwerk, al komt hij er extreem dichtbij. De innovatie zit hem meer in de techniek dan in de muziek, en dat is wel heel erg knap, maar een instant meesterwerk? Daar is net wat meer voor nodig. Ik zou willen weten hoe dit materiaal standhoudt in een live setting met een Jimmy Haslip op bass, of zou hij dan toch voor een Billy Sheehan kiezen? Een William Kennedy op drums, of toch Simon Philips? Een mooie avond zal het sowieso worden. (8/10) (Favoured Nations/Mascot Label Group)
