De zaal in het Parkstad Limburg Theater is leeg, her en der wordt al wat schoongemaakt na het concert. Vanuit de bar beneden dringen zich nog wat flarden van geanimeerde gesprekken tussen de dichtslaande deuren heen. De verlichting om de spiegels in de artiestenkleedkamers zorgt voor een koel en geelachtig licht. Prima om je bij af te schminken. Gilbert O’Sullivan biedt een flesje Limburgs bier aan uit de koelkast.
O’ Sullivan is net terug van een korte zesdaagse tournee door het Verenigd Koninkrijk en Ierland om zijn nieuwe album te promoten. Op 1 februari 2020 komt hij éénmalig en exclusief terug naar Nederland voor een optreden in het Muziekgebouw in Eindhoven. Dit meest recente album dat onder de titel ‘Gilbert O’Sullivan’ eerder in 2019 uitkwam is geproduceerd door Ethan Johns, die eerder als producer werkte met artiesten als Ryan Adams, Paul McCartney, Tom Jones, Kaiser Chiefs, Rufus Wainwright, The Boxer Rebellion, en Crowded House. Het album werd volledig analoog opgenomen. “Dat organische, warme en lichte geluid, die sound, dat is de reden waarom mensen dit album vergelijken met mijn vroegere werk”, aldus O’Sullivan,
Traditie
“Omdat ik soloartiest ben en elk album weer het materiaal schrijf is het belangrijk om daarbij steeds een goede producer te zoeken die kan brengen wat het werk nodig heeft. De juiste sound, de juiste feel. Ik ben het die de songs brengt, ik ben het die piano speelt, ik ben het die zingt, maar het is de producer die de rest meebrengt. Het publiek vergelijkt het album met mijn eerder werk en hoort de overeenkomsten. Ik ga terug naar mijn songwriting roots. Amerikanen en Engelsen houden van traditioneel songwriterschap, dit in tegenstelling tot veel mensen in Europa. Luister bijvoorbeeld maar eens naar een Bon Jovi album, die zijn allemaal erg traditioneel in hun manier van songwriting. Amerikanen en Engelsen waarderen dat.”
O’Sullivan noemt zichzelf een traditionele Ierse singer/songwriter. Het genre is een tijdlang niet zo hip geweest. Nu, met de opkomst van artiesten als Jason Mraz, Gavin DeGraw en Paolo Nutini is het een genre dat sinds de eeuwwisseling weer terug aan het komen is. Ziet O’Sullivan de herwaardering voor zijn muziek in deze context? “Dat weet ik niet. Ik denk daar niet over na, ik analyseer niet het waarom. Ik hou gewoon van songwriting, dat is wat ik doe. Zonder mijn songs zou ik geen artiest zijn, dus ze zijn mijn belangrijkste gereedschap. Mijn songs zijn mijn raison d’être, zonder mijn songs zou ik geen artiest kunnen zijn. Als je, zoals ik, avond aan avond op het podium gaat staan voor meer dan 1000 mensen en je speelt 36 songs, zoals wij doen, dan moeten je er wel voor zorgen dat ze allemaal goed zijn. Je wilt niet dat mensen na drie songs verveeld vertrekken”, vertelt O’Sullivan terwijl hij het flesje lokale bier soldaat maakt.
Gilbert O’Sullivan: Niet te stoppen
Gevraagd naar het geheim van een goed nummer, gaat O’Sullivan er eens goed voor zitten. Hij zet zijn voeten wat breder uit elkaar, leunt met zijn ellebogen op zijn bovenbenen en buigt zich denkend voorover. Het denken duurt niet lang. Dit is waar hij over wil spreken. “Het geheim van een goed nummer is zoals het altijd al was en zoals het altijd zal zijn. Een goede melodie en een goede tekst. Dat is het. Simple as that, maar een goede melodie maken is moeilijk. Jullie journalisten proberen dat altijd te analyseren, en dat is prima, het is je werk, maar ik hou me daar niet mee bezig. Ikzelf analyseer mijn werk niet. Wat ik je wel kan vertellen is dat het hard werken is om een goede tekst te maken. Ik neem het songschrijverschap serieus en stop veel werk in mijn melodieën en teksten”. Zijn ogen lichten op als hij verder praat: “Ik begin met het maken van een melodie, want voor mij dicteert de melodie de tekst. Een uptempo of rocky melodie vraagt om een andere tekst dan een langzaam nummer. Als ik de melodie heb, bedenk ik de titel en die combinatie inspireert me dan om aan een tekst te beginnen. Ik begin letterlijk met een blanco stuk papier en zit dan de hele dag wat ideetjes uit te werken en proberen. Meestal gooi ik die ook weer allemaal weg, en dan, zo op de derde of vierde dag begint een song vorm te krijgen. Ik kan me ook niet houden aan de doorsnee songstructuur, ik beperk mezelf niet tot drie coupletten. Als ik aan het schrijven ben schrijf ik er zeven of acht, whatever het verhaal nodig heeft om verteld te worden. Het is die lege pagina die ernaar vraagt gevuld te worden, als ik eenmaal bezig ben, kan ik niet meer stoppen. Dat vind ik na vijftig jaar nog steeds het meest fascinerende aan songwriting”.
Nothing Rhymed
Het is mooi te zien hoe O’Sullivan spreekt over songwriting. Het is duidelijkd dat dit is wat de klok van deze man doet tikken. Luister maar eens goed naar zijn hit ‘Nothing Rhymed’. Goed is te horen hoe de tekst en de melodie, het dictum zich laat leiden door de melodie. De tekst rolt lichtvoetig over de muziek en woorden springen haast als van steen tot steen over een riviertje om zo de melodie te vormen. Als ik O’Sullivan ernaar vraag of hij dit proces na vijftig jaar liedjes schrijven kan sturen beaamt hij dat. “Ja, op een gegeven moment kom in een flow en kan ik blijven schrijven. Ik kan nog steeds opgewonden raken over een nieuw nummer, als ik in die flow raak, of zoals jij het zegt van de ene steen naar de andere spring naar de overkant van de rivier dan is dat een overwinning. Ik doe het nu al meer dan vijftig jaar, het is dat wat me nog steeds bezig houdt, elke dag weer opnieuw.”
“Ik ben gefascineerd door songwriting. Het is wie ik ben”, vervolgt de Ier, “Ik maak nog steeds muziek omdat ik er zo van hou, het creatief proces is waar ik van hou. De promotie, on the road gaan hoort erbij en is ook tof, maar ik leef voor het schrijven. Hoewel ik touren ook echt wel leuk vind kan ik leven zonder. Als ik morgen niet meer hoefde te touren, prima; maar ik zal nooit stoppen met muziek schrijven. Ik tour nu tot zomer 2020 en ga dan weer schrijven aan een nieuw album, daar verheug ik me nu al op. Ik werk als een kluizenaar, dat bevalt mij prima. Ik ben de kluizenaar op de bergtop. Mijn kleine werkkamertje is mijn bergtop, ik werk daar elke dag gedisciplineerd van 9 tot 5, met een korte lunch break. Ik hou van die discipline”.
Graham Gouldman en Elton John
Gevraagd naar of hij die werkethiek herkent bij andere collega’s van zijn eigen generatie neemt O’Sullivan de tijd om de vraag even goed te herkauwen. Het is duidelijk , hij weet wat hij wil zeggen, maar denkt na over hoe hij het wil uitleggen.”Veel songwriters van mijn generatie zijn co-writers. Neem een Graham Gouldman, die een tijdje geleden nog live als gast op bas meespeelde op ‘Nothing Rhymed’ bij een van mijn optredens . De man heeft waanzinnige songs geschreven voor 10 CC, Herman’s Hermits en de Yardbirds, veel van zijn werk is duo werk. Zijn beste werk maakte hij met Eric Stewart en Andrew Gold bijvoorbeeld.”
“En kijk naar iemand als Elton John. Hij schrijft de prachtigste muziek, maar de teksten komen van Bernie! Ik vind het jammer dat de huidige muziek is veranderd”, vervolgt hij, “Het ontbreekt aan mooie melodieën. Zelfs de top-songwriters van mijn generatie gaan daarin mee. Luister naar de laatste albums van Paul Simon, of van Randy Newman toch beiden behorende tot de allergrootste songwriters in de historie. ‘In the blue lIght’ en ‘ Marriage Story’ zijn muzikaal fantastische albums, gespeeld door de allerbeste muzikanten van de wereld, maar ik vind ze, melodieus veel minder zijn dan hun eerdere werk”.
Blijven leren
O’Sullivan denkt even na en refereert aan een uitspraak die George Harrison deed, niet lang voor zijn overlijden in 2001. De ex-Beatle zei toen: “I think the popular music has gone truly weird, It’s either cutesy-wutesy or it’s hard, nasty stuff. It’s good that this has life again with the youth.” O’ Sullivan herkent zichzelf hier niet in. “Ik voel mezelf nog steeds geïnspireerd door nieuwe muziek die ik nu op de radio hoor en ik koop ook nog veel muziek. Artiesten als John Mayer, Ed Sheeran en George Ezra vind ik heel goed, daar kan ik nog steeds van leren. Ik moet mezelf blijven ontwikkelen en blijven leren. Ik kocht het laatste Jay-Z album. De rap zelf interesseert me dan niet zo, maar ik vind zijn werk als producer erg interessant. Daar leer ik van, dat inspireert mij. Ik blijf ernaar streven, dat mijn nieuwe werk even goed is, of nog beter dan mijn beste werk, zonder het te willen vergelijken. Als ik toen melodieus goed werk leverde, dan wil ik dat nu ook blijven doen. Ik wil niet dat mensen mij kennen, alleen vanwege mijn teksten, ik wil dat mensen mijn muziek erkennen als melodieus goed met sterke teksten”.
Bijzonder is het hoe O’Sullivan denkt over het werk van zijn generatiegenoot Paul Simon, die in 2018 met de ‘Homeward Bound – Farewell Tour’ afscheid nam van zijn publiek na een veelgeprezen carrière die voor velen zelfs nog na zijn samenwerking met Art Garfunkel vele hoogtepunten kende. O’Sullivan over de muziek van Paul Simon; “Ik wil niet worden zoals Paul Simon’s laatste werk. Hij was erg goed met Simon & Garfunkel, maar ik hoor dat niet meer op zijn laatste solo-albums.Ik weet het niet, misschien interesseert hij zich niet voor de muziek van nu, maar ik ben in mijn interesse in zijn muziek daardoor wel kwijtgeraakt”.
Nieuw album
Na zijn optreden in het Muziekgebouw in Eindhoven op 1 februari aanstaande gaat O’Sullivan naar de Verenigde Staten om zijn tournee te vervolgen. Daarna zal hij zichzelf weer opsluiten in zijn werkkamer, om daar, als een kluizenaar op een bergtop, opnieuw een nieuw album te schrijven, dat in 2021 moet uitkomen. O’ Sullivan vertelt desgevraagd dat hij in gesprek is met niemand minder dan Tony Visconti om dit nieuwe album te gaan produceren. Visconti is als producer natuurlijk het meest bekend vanwege zijn werk met David Bowie, en hij is ook verantwoordelijk voor zijn opus magnus ‘Blackstar’. O’Sullivan is erg onder de indruk van dat album. “Ik ontmoette Visconti in New York, en we hebben met elkaar gesproken over mijn nieuwe album en hij toonde interesse. Het zou zeker een interessante combinatie zijn, mijn manier van schrijven en zijn productionele aanpak” .
Of er werkelijk een co-productie met Visconti komt zal dus nog moeten blijken maar O’Sullivan is zeker nog niet van plan om te stoppen. Voordat het nieuwe album er in 2021 is, kan je echter nog een keer live naar O’Sullivan gaan luisteren, en dat is op 1 februari 2020 in het Muziekgebouw in Eindhoven.
Foto’s (c) Patrick Strouken.
TIP: Maxazine mag als partner van het concert in het Muziekgebouw Eindhoven enkele kaarten weggeven. Win kaarten door mee te doen aan de prijsvraag.
