In het najaar van 1998 bereikte de elektronische muziek een zacht keerpunt. Terwijl Parijs bruiste van de energie van de French Touch beweging met artiesten als Daft Punk en Stardust, bracht het duo AIR een nummer uit dat op geen enkele dansvloer thuishoorde. ‘All I Need’ was een ingetogen liefdesverklaring, een fluistering in een wereld vol geluidsexplosies. Het werd de derde single van hun debuutalbum ‘Moon Safari’ en bewees dat elektronische muziek ook kwetsbaar en poëtisch kon zijn.
Air
Nicolas Godin en Jean-Benoît Dunckel groeiden op in Versailles en ontmoetten elkaar in de jaren tachtig toen ze beiden speelden in de band Orange. Beiden hadden zeer uiteenlopende opleidingen gevolgd. Godin studeerde architectuur aan de École nationale supérieure d’architecture de Versailles, terwijl Dunckel zich op de wiskunde richtte. Toch vonden ze elkaar in hun gedeelde liefde voor muziek uit de jaren zeventig. Ze speelden eerst samen in de band Orange, voordat ze in 1995 besloten om als duo verder te gaan onder de naam AIR. Hun muzikale inspiratie putten ze uit een breed scala aan bronnen, van de progressieve rock van Pink Floyd tot de experimentele synthesizermuziek van Kraftwerk, van de verfijnde arrangementen van Burt Bacharach tot de duistere elegantie van Siouxsie and the Banshees. Deze eclectische mix maakte hun geluid onmiddellijk herkenbaar. In tegenstelling tot veel van hun Franse tijdgenoten die leunden op samples en discobeats, kozen Godin en Dunckel ervoor om vintage instrumenten te bespelen. Hun Moog synthesizers, Korg MS-20, Wurlitzers en Rhodes piano’s werden de hoekstenen van hun geluid.
Beth Hirsch
De Amerikaanse zangeres Beth Hirsch woonde in dezelfde periode als Godin en Dunckel in de artistieke wijk Montmartre. Ze had al een contract in Frankrijk getekend en werkte aan verschillende muzikale projecten. Op een dag ging ze naar een studio in de buurt om opnames te maken bij een producer die ze kende. In datzelfde huis zat Nicolas Godin op een bank te wachten. Hij had een demo van Hirsch gehoord en was onder de indruk geraakt van haar stem. Toen hij haar daar zag, greep hij zijn kans en nodigde haar uit om vocalen op te nemen voor het album waar AIR aan werkte. Hirsch stemde toe en kreeg van het duo de opdracht om teksten en melodieën te schrijven. Zo ontstond ‘All I Need’, een track waarbij Hirsch niet alleen de vocalen verzorgde, maar ook de lyrische en melodische kern componeerde. De tekst is eenvoudig maar veelzeggend, waarin de zangeres zingt over de noodzaak van tijd, een teken, en vooral iemands aanwezigheid. Het is een liefdeslied in zijn meest zuivere vorm, zonder opsmuk of dramatiek. Op verzoek van de band schreef Hirsch ook een tweede nummer voor het album, ‘You Make It Easy’, waarmee haar stempel op ‘Moon Safari’ compleet was.
All I Need
‘All I Need’ werd op 9 november 1998 uitgebracht als derde single van ‘Moon Safari’, na ‘Sexy Boy’ en ‘Kelly Watch the Stars’. Waar die twee tracks nog iets speels en zweverigs hadden, koos AIR met ‘All I Need’ voor pure emotie. De productie was minutieus. Godin bespeelde akoestische gitaar, bas, maar liefst drie verschillende synthesizers, drums en orgel. Patrick Woodcock ondersteunde hem met een tweede akoestische gitaar. Dunckel voegde orgel, Rhodes piano en Wurlitzer toe aan het klankenpalet. De strijkers werden opgenomen in de legendarische Abbey Road Studios in Londen, terwijl de rest van de track vorm kreeg in Parijse studio’s. Het nummer was gebaseerd op een eerdere compositie van AIR genaamd ‘Les Professionnels’, die op hun EP ‘Premiers Symptômes’ uit 1997 verscheen. Voor ‘All I Need’ werkten ze die basis uit tot een volledig arrangement waarin Hirsch’ stem kon zweven boven een bed van gitaarfragmenten, warme synthesizerklanken en subtiele strijkers. De muziek builde langzaam op en loste dan weer op, alsof het een ademhaling volgde. Critici prezen de track om zijn instrumentatie en vooral om de vocale prestatie van Hirsch. Later werd ‘All I Need’ opgenomen in het boek ‘1001 Songs You Must Hear Before You Die’, een erkenning van zijn blijvende waarde.
Lara Chedraoui (Intergalactic Lovers)
De videoclip van ‘All I Need’ werd geregisseerd door Mike Mills, die later naam zou maken als filmregisseur met werken als ‘Beginners’ en ’20th Century Women’. In de clip zien we een jong stel uit Ventura, Californië, dat over hun onderlinge genegenheid en relatie praat terwijl ze door de straten skateboarden. Mills vertelde later in interviews dat deze video een keerpunt voor hem betekende. Hij ontdekte in zichzelf de bereidheid om totaal oprecht te zijn, emotioneel zonder sentimenteel te worden. Hij had zich daarvoor altijd verscholen achter ironie en afstand, maar met ‘All I Need’ liet hij die barrières varen. Wat Mills niet kon bevroeden was dat het stel in de video later uit elkaar zou gaan, zoals AIR onthulde in hun webserie ‘Air Time Machine’. Over de jaren heen hebben verschillende artiesten ‘All I Need’ opnieuw geïnterpreteerd. Zo bracht Beth Hirsch zelf in 2020 een nieuwe versie uit, ‘All I Need (ELIOT’s Cosmic Remix)’, waarin haar vocalen centraal staan in een meer uitgestreken arrangement. Ook andere muzikanten, van jazzformaties tot popartiesten, hebben het nummer gecoverd, al bleven deze versies meestal onderbelicht. De invloed van ‘All I Need’ reikte verder dan de covers. Het nummer werd een blauwdruk voor een bepaalde vorm van emotionele elektronische muziek, waarin technologie en menselijkheid samensmelten. Artiesten als Röyksopp, Sébastien Tellier en Bent lieten zich inspireren door de manier waarop AIR sfeer en gevoel wisten te creëren zonder te vervallen in bombast. Ondanks dat ‘All I Need’ nooit door een grote artiest is opgenomen als cover, mag de cover die Lara Chedraoui, zangeres van Intergalactic Lovers, samen met Guy Van Nueten op de Vlaamse TV brachten.
Moon Safari
‘Moon Safari’ verscheen op 16 januari 1998 en werd onmiddellijk omarmd door zowel critici als het publiek. Het album piekte op nummer 21 in Frankrijk en haalde de top tien in landen als Ierland en het Verenigd Koninkrijk, waar het dubbel platina behaalde. In de Verenigde Staten verkocht het album tegen februari 2012 meer dan 386.000 exemplaren, een indrukwekkend getal voor een Frans elektronisch album. De tien tracks op ‘Moon Safari’ vormden een samenhangend geheel. Het album opende met ‘La Femme d’Argent’, een zeven minuten durende instrumentale track die de toon zette voor wat komen zou. Daarna volgden de singles ‘Sexy Boy’ en ‘Kelly Watch the Stars’, beide met hun eigen speelse charme. ‘All I Need’ bracht de rust halverwege het album, gevolgd door de instrumentale ‘Talisman’ en ‘Remember’. De plaat sloot af met ‘New Star in the Sky’ en ‘Le Voyage de Pénélope’, nummers die het ruimtelijke thema van het album onderstreepten. Critici waren lovend. Mixmag noemde het album briljant inventief, NME prees de gevoelige maar vasthoudende greep op melodie, en Pitchfork suggereerde dat de muziek paste bij minimalistische architectuur, vrijen in een veld van zonnebloemen en wachten in de rij voor Space Mountain. Rolling Stone plaatste ‘Moon Safari’ op nummer 93 in hun lijst van beste albums van de jaren negentig, terwijl de Franse editie van het magazine het op nummer 65 zette in hun lijst van 100 essentiële Franse rockalbums. Het boek ‘1001 Albums You Must Hear Before You Die’ nam het ook op in zijn canon. In 2021 maakte Dave Depper van de Amerikaanse band Death Cab for Cutie het volledige ‘Moon Safari’ opnieuw, als eerbetoon aan het origineel. In 2024 vierde AIR het 25-jarige jubileum van het album met een re issue en een wereldtournee waarin ze de plaat integraal uitvoerden.
You Make It Easy
Naast ‘All I Need’ schreef Beth Hirsch nog een tweede nummer voor ‘Moon Safari’: ‘You Make It Easy’. Deze track, die als zevende nummer op het album staat, is net zo intiem als ‘All I Need’, maar heeft een iets luchtigere sfeer. Hirsch zingt over de eenvoud van liefde, over hoe iemand het leven makkelijker kan maken met zijn aanwezigheid. De tekst is direct en oprecht, zonder omwegen. De instrumentatie is delicater dan bij ‘All I Need’, met een prominentere rol voor akoestische gitaar en minder dramatische opbouw. Waar ‘All I Need’ een ballade is met een climax, voelt ‘You Make It Easy’ als een ononderbroken stroom van warmte. Het nummer werd nooit als single uitgebracht, maar werd wel een favoriet onder fans van het album. Tijdens liveshows experimenteerden Godin en Dunckel met de vocalen van beide tracks. Omdat Hirsch niet met hen op tournee ging, moesten ze creatief zijn. Bij ‘You Make It Easy’ zong Godin de vocalen terwijl hij akoestische gitaar speelde, maar zijn stem werd door een voice changer gehaald om een androgyn effect te creëren. Dunckel zong het refrein, ook met een gemanipuleerde stem. Het was een oplossing die niet perfect was, maar die werkte binnen de context van hun liveshows. Voor fans die de originele versies kenden, bleef het een gemis om Hirsch’ stem niet live te horen, maar het toonde ook de veerkracht van de composities zelf.
Na ‘Moon Safari’ ging AIR een artistieke weg op die steeds ambitieuzer en soms polariserender werd. In 2000 componeerden ze de soundtrack voor Sofia Coppola’s regiedebuut ‘The Virgin Suicides’, een filmische interpretatie van het verhaal van vijf zusjes. De soundtrack werd een gouden plaat in zowel Frankrijk als het Verenigd Koninkrijk. Een jaar later brachten ze ’10 000 Hz Legend’ uit, een album dat hun experimentele kant verder verkende en minder toegankelijk was dan hun debuut. Fans en critici waren verdeeld, maar de plaat bevestigde wel dat AIR niet geïnteresseerd was in herhaling. Albums als ‘Talkie Walkie’ uit 2004 en ‘Pocket Symphony’ uit 2007 vonden een balans tussen hun breezier popkant en hun hang naar experiment. In 2012 brachten ze een nieuwe soundtrack uit voor Georges Méliès’ stomme klassieker ‘Le Voyage dans la Lune’ uit 1902, een project dat hun liefde voor cinema en geschiedenis onderstreepte. Beiden werkten ook aan soloalbums. Dunckel bracht onder de naam Darkel en later onder zijn eigen naam verschillende platen uit, terwijl Godin zich richtte op projecten die architectuur en muziek verweven. Hun invloed op de elektronische muziek van de jaren 2000 en daarna is niet te onderschatten. Waar de late jaren negentig werden gedomineerd door big beat en agressievere elektronische geluiden, toonden AIR aan dat er ruimte was voor nuance, voor stilte, voor ademhaling. ‘All I Need’ blijft een van de mooiste voorbeelden van die filosofie. Het is een nummer dat zijn tijd heeft overleefd omdat het zich nooit aan tijd conformeerde. Het is tijdloos, niet omdat het naar niets klinkt, maar omdat het naar alles klinkt wat liefde en verlangen betekenen.