Tihéyawín n Ténéré, ofwel The Eagles of the Desert, in het Tamasheq, de taal van Tinariwen. Dat is wellicht hetgeen het dichtst in de buurt komt van hoe je Tinariwen zou kunnen beschrijven. Hoewel het eigenlijk ook weer afbraak doet aan de muziek van de Touareg-groep, die naast begenadigde muzikanten ook een op The Eagles lijkende samenzang brengen, weliswaar in hun eigen taal en stemmen. Maar qua plezier en bij elkaar passende stemmen, is de vergelijking zeker te maken. En dan nog het sterke gitaarspel…
In het kader van het BRIDGE Guitar Festival Eindhoven transformeerde De Effenaar zondagavond tot een bruisende oase waar woestijnblues en Brabantse gezelligheid samenkwamen. De Grammy-winnende Toeareg-band Tinariwen bracht hun hypnotiserende sound naar Eindhoven, voorafgegaan door de indrukwekkende solo-performance van Nederlands-Marokkaanse zangeres Roufaida.
De avond opende met Roufaida, die solo het podium betrad gewapend met verschillende snaarinstrumenten en een krachtige boodschap. De Rotterdamse zangeres, bekend van festivals als Down The Rabbit Hole en Noorderslag, toonde waarom ze dit najaar terecht uitkijkt naar de release van haar nieuwe album ‘Coming Up For Air’. Haar performance was een intieme maar krachtige combinatie van Noord-Afrikaanse tradities en hedendaagse poëzie. Ze bracht onder meer een Syrisch gedicht ten gehore en sprak openlijk over de politieke context van haar werk.
Haar laatste single, begeleid door een videoclip gemaakt door Gazaanse videomakers, werd een emotioneel hoogtepunt toen ze het publiek opriep steun te betuigen aan de makers. Haar nummers, zo legde ze uit, zijn geschreven als uitlaatklep voor de vreselijke wereld van genocide, haat en mensen als Wilders waarin we nu leven. Deze directe, ongepolijste eerlijkheid gaf haar optreden een urgentie die het publiek zichtbaar raakte. Roufaida bewees dat muziek meer kan zijn dan entertainment – het kan een stem geven aan het onrecht en een brug slaan tussen culturen.
Na de pauze betrad Tinariwen het podium, geleid door de charismatische Alhassane Ag Touhami. Het publiek verwelkomde de veteranen uit de Sahara met luid applaus en gejuich. Hun naam betekent letterlijk ‘woestijnen’ in het Tamasheq, en ze brachten decennia aan ervaring mee van hun ontstaan rond kampvuren met zelfgemaakte gitaren tot hun huidige status als wereldwijde ambassadeurs van de woestijnblues.
Vanaf de eerste akkoorden was het publiek gefascineerd. Hun kenmerkende gitaarriffs, hypnotiserende ritmes en meertalige zang in het Frans en Tamasheq creëerden een sound die tegelijkertijd tijdloos en hedendaags aanvoelt. De invloeden uit hun nieuwste album ‘Amatssou’ waar woestijnblues samensmelt met Amerikaanse countryelementen waren duidelijk hoorbaar, terwijl hun authentieke Afrikaanse kern ongerept bleef.
Alhassane Ag Touhami en zijn medemuzikanten toonden waarom Tinariwen wordt beschouwd als pioniers van de desert blues. Samen met gitaristen Abdallah Ag Alhousseyni en Ibrahim Ag Alhabib creëerden ze een meeslepende muzikale dialoog. De drie zangers/gitaristen vulden elkaar perfect aan in samenzang en wisselden elkaar regelmatig af als frontman in de zangpartijen, waardoor elk nummer een dynamische wisselwerking kreeg tussen verschillende stemmen en speelstijlen. Hun gitaarspel, doordrenkt van zowel West-Afrikaanse tradities als westerse rockinvloeden, vulde De Effenaar met een warme, omhullende sound die het publiek meevoerde op een muzikale reis door de Sahara. Tijdens een bijzonder intens nummer stonden verschillende bezoekers spontaan op om mee te bewegen op de betoverende ritmes, terwijl anderen met gesloten ogen volledig opgingen in de muziek.
De zaal werd ‘wild van enthousiasme’ door Alhassane Ag Touhami en zijn mannen. Hun ervaring als voormalige vrijheidsstrijders die hun wapens hebben ingeruild voor gitaren, gaf hun performance een authentieke intensiteit die geen enkel publiek onberoerd laat. Het gejoel, ululation en applaus na elk nummer werd steeds luider, en tegen het einde van de set scandeerde het publiek dan ook terecht om een toegift. Die toegift werd een hoogtepunt op zichzelf toen de bassist een prachtige solo wegspeelde die de avond op indrukwekkende wijze afsloot met nog enkele Tinariwen-klassiekers.
Wat mooi samen kwam, was hoe beide artiesten, voor- en hoofdprogramma, ieder op hun eigen manier verhalen vertelden van nomadisme, verlies en hoop. Roufaida’s persoonlijke strijd tegen onrecht en Tinariwen’s decennialange reis van vluchtelingenkamp tot wereldpodium resoneerden met elkaar en met het enthousiaste publiek, dat zichtbaar bewogen was door de verhalen achter de muziek.
Het BRIDGE Guitar Festival Eindhoven slaagde erin om te laten zien hoe de gitaar culturen kan verbinden. Van Roufaida’s intieme spel tot Tinariwen’s hypnotiserende gitaarriffs was het een avond waarin muziek fungeerde als universele taal. Voor wie Tinariwen nog niet live heeft ervaren: hun collectieve van wisselende muzikanten brengt elke keer een unieke energie. Deze avond in De Effenaar was daar een perfect voorbeeld van een reis door de woestijn die eindigde in het warme hart van Brabant, met een publiek dat de artiesten een terechte staande ovatie gaf.