Nits zijn sinds 7 maart bezig met hun Europese tournee, waarbij ze hun ep ‘House, Tree, Fire’ promoten, maar vooral hun vijftigjarige bestaan willen vieren met het publiek. Een van de weinige bands die ononderbroken bij elkaar is en nog steeds nieuwe muziek maakt. Alleen daarom is Nits al een volstrekt unieke band in de Nederlandse cultuur. Nadat Nits begin maart hun tournee aftrapten in Straatsburg, speelden ze al met veel succes voor volle zalen in Zwitserland, Frankrijk en België. De band telt internationaal mee. Nu eindelijk Nits in Carré, een thuiswedstrijd, zoals je die elke week wel zou willen spelen.
Het Koninklijk Theater zat goed vol. Helemaal uitverkocht was het niet, maar het zat wel vol. Even na acht uur doofden de zaallichten en betrad de band het podium. Nog voordat de band de instrumenten had opgepakt, stond het publiek op en kregen Henk Hofstede, Rob Kloet en Robert Jan Stips een staande ovatie. Het was mooi te zien dat de mannen zelf verrast waren. Dit hadden ze niet verwacht. Het was het eerste van een hele reeks kippenvelmomenten die het publiek die avond zou ervaren, want Nits bleken in topvorm te zijn aan de Amstel. De afgelopen weken is er terecht veel publiciteit geweest rondom de band, met tv-optredens, veel pers, een boek, uitverkochte zalen en enorm veel buzz op sociale media. Wellicht heeft dit alles ertoe bijgedragen dat de band op een soort ‘natural high’ is gekomen. Wat de reden ook moge zijn, de mensen die in Carré aanwezig waren, bleken op het juiste moment op de juiste plek te zijn. Een vorm van ‘betekenisvol toeval’, synchroniciteit zoals Carl Jung het ooit bedoeld zou hebben.
De band was uitgebreid met drie achtergrondzangeressen: Sascha de Bruijn, Jayne Bordeaux en Sheena Chai, die ook al te horen zijn op ‘Tree House Fire’. Dit bleek een waardevolle toevoeging aan het geluid van de band te zijn. Zoals inmiddels bekend, trapte de band ook in Carré af met het integraal spelen van de laatste ep. Het zaalgeluid was van een wel heel bijzondere kwaliteit. Mocht er ergens een prijs worden uitgereikt voor de beste front-of-house-mix, dan kan bij deze dit optreden worden genomineerd. Deze sound, zoals die gisteren was, was niet te evenaren. Je kunt alleen maar hopen dat de band liveopnamen heeft gemaakt, want ze zullen nog nooit eerder zo goed geklonken hebben. Velen hebben zich regelmatig afgevraagd of Robert Jan Stips misschien heel nieuwe soundpacks had geladen in zijn instrumenten. Het geluid was van een eenzaam hoog niveau, en dat heeft immens bijgedragen aan de ervaring van het publiek.
“We zijn de Aardappeleters, we zijn de Victory Boogie-Woogie”, sprak Henk Hofstede aan het begin van het optreden uit. Natuurlijk refererend aan hun Nederlandse oorsprong, maar na afloop van het optreden bleek deze uitspraak nog een andere lading te hebben gekregen. Het nieuwe materiaal heeft inmiddels een mooie plek in het repertoire van Nits gekregen. ‘The Tree’ is inmiddels uitgegroeid tot een publiekslieveling en laat maar eens te meer zien dat Nits nog steeds vernieuwen en creëren. ‘The Tree’ hoort zonder enige twijfel bij het beste werk van de band. De achtergrondvocalen van de ‘Nits’ettes’ maakten het geluid compleet. De band laat met hun laatste ep horen dat ze geen ‘heritage’-band zijn, maar dat ze meer dan ooit relevant en zelfs vooruitstrevend zijn. Met hun vijftig jaar zijn Nits de jongste band van Nederland. De eerste set werd afgesloten met Nits’ ode aan Nescio, ook een Amsterdammer. Henk Hofstede’s teksten lijken soms op die van de neoromanticus uit het begin van de vorige eeuw. “Nescio schreef als een gewoon mens”, zei Reve ooit over hem. Datzelfde is van toepassing op de prachtige teksten van Nits. Poëtisch maar toch dichtbij het echte leven.
De tweede set stond vol met juweeltjes uit het rijke oeuvre van de band. ‘Bauhaus Chair’ kreeg een bloedstollend mooie uitvoering. Natuurlijk kan Henk het niet meer zingen zoals op het origineel, maar het is voelbaar hoe het nummer gegroeid is door kleiner te worden. Soberder, maar als whiskey in een eikenhouten vat, alleen maar beter geworden. Alleen de heel groten kunnen dat. ‘Yellow Socks & Angst’, waarbij Henk in het intro in Frankrijk met Johnny Hallyday komt opdraven, in België met Salvatore Adamo, en in Amsterdam met Rudi Carell, kreeg extra pit door de bijdrage van de drie ‘Nits’ettes’. Regelmatig kregen de mensen kippenvel, her en der werden traantjes weggepinkt. De muziek van Nits gaat recht naar het hart. Met ‘J.O.S. Days’, ‘Beromunster’ en ‘Cars & Cars’ speelde de band een finale die Carré-waardig was. Een minutenlange staande ovatie was hun deel.
Natuurlijk kon de band niets anders dan nog wat toegiften spelen. In Amsterdam werden de mensen verrast met ‘Ivory Boy’, dat sinds 2012 niet meer live was gespeeld. Dat Henk de hoge noten niet meer haalde, wordt hem met liefde vergeven. Een dergelijk cadeau voor het publiek wordt met liefde aanvaard. Natuurlijk zong men mee met ‘Adieu Sweet Bahnhof’, waarmee een einde kwam aan een magische avond. Nits zijn relevanter dan ooit. Nederland heeft ‘de Aardappeleters’, Nederland heeft de ‘Victory Boogie-Woogie’ en ja, Nederland heeft Nits. Kunst met een grote K.
