789, Maeseyck. In het grensstadje zijn er op het einde van de 18e eeuw overvallen van de ‘Bokkenrijders’ – een beruchte dievenbende die met Bokken door de lucht zouden vliegen. In een wereld die getroffen is door pest en honger, proberen twee gerechtsdienaars het mysterie van de Bokkenrijders te ontrafelen, maar ze worden geconfronteerd met corruptie, verraad en zelfs de Duivel.
Zondebokken vertelt het verhaal over gewone mensen die geconfronteerd worden met de brutaliteit van sociale ongelijkheid waarin ze proberen te overleven. Het is een film die laat zien dat de geschiedenis van de 18de eeuw zich in vele opzichten opnieuw herhaalt.
Heel mooi dat een dergelijke, kleinschalige productie, gedreven door pure motivatie en gemeenschapszin het uiteindelijk tot in een aantal geselecteerde bioscopen kan schoppen. De film kwam tot stand met financiële ondersteuning van vele overheids- en particuliere instellingen, maar ook vooral met steun van talloze gewone mensen die letterlijk een duit in het zakje hebben gedaan om deze film gerealiseerd te krijgen. Nu de film dan in de bioscopen in Zuid-Nederland en Belgisch-Limburg draait is natuurlijk de vraag: Is het dan ook een goede film geworden?
Natuurlijk zie je heel goed aan de film dat er met een heel beperkt budget is gedraaid. Verwacht geen special effects, maar wel amateur grime van bovenste plank, verwacht geen filmmuziek á la John Williams, maar hoor dat de muziek van Joris Hermy misschien nog wel een van de allerbeste onderdelen van deze film is. Overall is het geluid prima in orde. Er zij veel bekende Nederlandse Fils die juist totaal onverstaanbaar zijn door de slechte geluidsmix. Deze film heeft daar geen kast van. Complimenten. Ook het feit dat er in het dialect wordt geacteerd draagt bij aan de geloofwaardigheid van het verhaal, en Limburgers vinden dat alleen maar prachtig.
De film speelt zich in de tweede helft van de 18de eeuw af in de omgeving van het Belgische Maaseik, en de enscenering is erg mooi en goed gedaan. Niet altijd historisch correct, maar grotendeels erg geloofwaardig neergezet. In de film is de tijd van de Bokkenrijders het decor waartegen zich het bredere maatschappelijke drama afspeelt. Een baron, die het volk onderdrukt en uitknijpt, een pastoor die doet waarvoor de kerk in het leven is geroepen, mensen kleineren en hun elke hoop ontnemen, een rechtschapen politieman en zijn assistent die toch uiteindelijk valt voor geld en macht. Het zit allemaal in de film, en dat is ook meteen het sterke deel. Daar waar je op gaat letten op de details van het scenario is er veel aan te merken op de consistentie en geloofwaardigheid van het verhaal, daar echter waar het gaat over de intermenselijke relaties en het tijdsbeeld is de film gewoon sterk.
Gelukkig kAn er ook nog wel wat gelachen worden. De rol van de baron werkelijk zeer amusant neergezet. Schmierend, gekke bekken trekkend en dramatische contrapunten neerzettend zwiert het mannetje door de film, geweldig gewoon. Nolleke van Geleen, de bokkenrijder, wordt gespeeld door een man die zijn roeping heeft verloren. De Drossaard wordt redelijk goed gespeeld, en ook de politieman heeft enigszins herkenbare emoties. Dat het overgrote deel niet boven het niveau van dorpstoneel uitkomt, is helemaal niet erg, want het zijn geen Hollywood acteurs. Je kan ze dus niks kwalijk nemen.
Voor Limburg en de Limburgers is dit een geweldige productie, waarvan je mag hopen dat er meer gaan komen. Voor de mensen die eraan mee hebben gewerkt en die hem mee hebben gefinancierd kan het avontuur al niet meer stuk. Hun film, in een echte bioscoop! Vraag de onderscheidingen maar vast aan. Een film die elke Limburger moet gaan zien!
Regie: Rocky Grispen
Acteurs: Huub Alleleijn, Eva Bettink, Maarten Gonnisen, Rapael Siborgs, Hugo Weerens en vele anderen
Waardering: 6
