Dwalend door het weidse muzikale landschap van Jean-Marc Lederman besef je dat zijn wereld groot is, mooi en gevarieerd. Van de donkere, onheilspellende granietkusten van The Weathermen, waar de golven onstuimig tegen de rotsen sloegen, tot de bijna lieflijke, maar ook intrigerende en uitgestrekte soundtracks, spiegelend in verstillende binnenmeertjes. Onder de naam Jean-Marc Lederman Experience bekijkt hij de wereld, de mens en zijn bestaan, van een afstand. En hij ziet dat het goed is…
“You are driving in the middle of the night on a deserted road and you’re listening to a radiostation at, what could be, the last night on earth” (‘The Last Broadcast on Earth’, 2015) …
“You come back to Earth, as a ghost, for 24 hours. What do you do?” (‘13 Ghost Stories’, 2019) …
“If you could write a letter to a god (or a fallen angel), what would you write?” (‘Letters To Gods (And Fallen Angels)’, 2020).
De Brusselaar Jean Marc-Lederman formuleerde voor elk album een uitgangspunt die het dagelijks leven op aarde overstijgt, groter is, of juist dieper gaat. “Het is bedoeld als een reis, met bergen en dalen, een ervaring, een experience. In het eerste nummer wordt het concept uitgelegd aan de luisteraar. Het laatste nummer is een afsluiting in de vorm van bestaande teksten.” In ‘13 Ghost Stories’ van de journalist/auteur Hunter S. Thompson, in ‘Letters To Gods (And Fallen Angels) van de filosoof Nietzsche; “God is dead and we killed him…” “Nee, Ik ben zeker niet religieus, wel licht spiritueel. Ik geloof in grotere zaken voor de mensheid. Vandaar ook de thema’s, vrij vertaald als: “Wat wil je eigenlijk doen met je leven?”
Voor zijn driedelige concept Experience betrok Jean-Marc bij elk nummer een andere muzikant. “Ik benader de mensen en stuur ze het muziekstuk dat ik voor hen heb gecomponeerd. Zij schrijven de tekst, zingen het in en dan maak ik het nummer verder af, tot we beiden tevreden zijn, doorgaans in één mix, soms in twee of drie.” Hij daagt daarbij zijn muzikanten uit. “Meestal componeer ik een stuk dat bij hen past, soms juist iets totaal anders dan we van hen gewend zijn. Zo heb ik Rodney Orpheus (Cassandra Complex, Gothic/Elektric Body Music) een exotisch getint nummer à la Toni Martin gestuurd. En het werkte. Maar ik probeer de mensen wel altijd comfortabel te voelen in wat we doen.”
Dat vertrouwen is voor Jean-Marc zelf ook heel belangrijk. “In de muziek voel ik me op mijn gemak. Het is mijn persoonlijke expressie van hoe ik dingen zie en ervaar. Ik houd van geluiden, sounds, het ontdekken en samenbrengen ervan.” Natuurlijk heeft hij ook zijn eigen muzikale helden, inspirators. “Al vanaf de jaren ’80: Fela Kuti, Kraftwerk en Roxy Music. Bij Fela zijn het de ritmes en de boodschap in de muziek; Kraftwerk vanwege de hele sound en bij Roxy Music vanwege Brian Eno. Hij leerde me dat ook een amateur muziek kan maken.” Bij de Experience werkte hij samen met muzikanten van over de hele wereld; soms al bekend, zoals JP Aston van Gene Loves Jezebel; soms nieuw, zoals de Amerikaanse zangeres Emileigh Rohn.
Jean-Marc leunt achterover in zijn stoel en schetst een filmisch beeld van zijn muzikale landschap, opgebouwd in ruim veertig jaar. “In de beginjaren was ik vooral onderdeel van bestaande bands zoals Fad Gadget, The The en Gene Loves Jezebel. Ik heb ervaring opgedaan door met anderen samen te werken en ervan te leren. En na een paar jaar startte ik mijn eigen band The Weathermen en het one-man project Kid Montana.” Met The Weathermen scoorde hij een hit met het nummer ‘Poison’. “Daarna ben ik zelf veel projecten gestart om nieuwe gebieden te ontginnen. Geen bands meer, maar slechts alleen, of hoogstens met een zanger(es).”
In zijn muzikale landschap heeft de toepassing van elektronica altijd een centrale rol gespeeld, in al zijn facetten. In de jaren tachtig meest onder de noemer van Electric Body Music (EBM), maar vervolgens steeds breder, en dieper. Onder verschillende namen, met verschillende muzikanten, en meestal meerdere projecten tegelijk. Het verschil zit, behalve in de muziek zelf, ook in het proces. “In de Jean-Marc Lederman Experience werk ik samen met anderen op basis van een centraal thema. Daarnaast maak ik instrumentale muziek onder de naam Jean-Marc Lederman, en nog wat projecten met andere zangers.” En, niet onverwacht, zijn connectie met film. “Ik vind mijn muziek goed passen bij filmbeelden, dus ik ben blij als ik ook daarvoor werd gevraagd.” Jean-Marc kan niet stil zitten en doet graag verschillende zaken tegelijk. “Mijn muziek is mijn manier van communicatie met mensen, mijn statement.”
Daarin is onbewust een rode draad. “Dat is wel grappig, niemand had het ooit opgemerkt, tot een vriend een paar maanden geleden zei: al je albums eindigen met een positieve noot. Ik ben optimistisch.” Zo ook op de drie albums van de Experience. De aangedragen lyrics zijn veelal donker, evenals de muzikale arrangementen. Maar de hoop overheerst. “In de Experience raak je verwonderd en op het einde krijg je het inzicht om er iets mee te doen.”
Bijvoorbeeld het inzicht om rond blijven te dwalen in het uitgestrekte muzikale landschap van Jean-Marc Lederman. Waar spookverhalen de rondte doen en mensen de goden verzoeken. Waar je je zelf ontdekt, de mens ontdekt, en waar de zon elke een slagschaduw werpt op het leven alvorens onder te gaan. Tot een volgende dag, een nieuwe, frisse dag, waarin Jean-Marc opnieuw ziet dat het goed is…
