Het is een jaar en vier maanden geleden dat Nits in Limburg optrad. Toen nog met een clubshow in de muziekgieterij in Maastricht, op 7 maart stonden ze met een theaterconcert in de Limburgzaal van het Parkstad Limburg Theater in Heerlen.
Nits hebben een nieuw album te promoten. ‘Knot’, dat je zowel op zijn Engels als op zijn Nederlands mag uitspreken (allebei goed aldus zanger Henk Hofstede) is het meest recente album van de band. Op ‘Knot’ wordt andermaal het experiment niet geschuwd en onderwerpen en personages lijken steeds meer een hologram van Hofstede te worden. De Limburgzaal is goed gevuld met muziekliefhebbers die zelfs vanuit Duitsland en België naar dit optreden zijn gekomen. Op twee nummers na werd het volledige album ‘Knot’ gespeeld en de rest van het concert was een prachtig caleidoscopisch overzicht van wat Nits de laatste decennia mochten maken.
Het concert werd afgetrapt met ‘Home before Dark‘. Wanneer Hofstede de opmaat alleen vocaal inzet en Kloet en Stips met hun instrumenten het Nits universum geopend verklaren voor de avond is meteen duidelijk dat hier geen standaard popconcert wordt gegeven. Hofstede heeft zich door de jaren heen ontwikkeld tot een steeds betere zanger. Robert Jan Stips is officieel de Claudius Ptolemaeus van de Nederlandse muziek en de kaarsrecht achter zijn instrumentarium zittende Kloet doet men onrecht aan door hem als ‘drummer’ te betitelen. Bij Nits blijkt al in de opening dat het resultaat nog steeds meer is dan de som der delen. Synergie heet dat
Uptempo gaat de band door met ‘The Dream’. Het zaalgeluid is perfect te noemen. Robert Jan Stips neemt het publiek mee op een eerste showcase van wat een magiër allemaal kan. Lood in goud veranderen is door de eeuwen heen onmogelijk gebleken maar in een zaal bij iedereen simultaan een glimlach op het gezicht toveren, puur door de muziek, dat lukt. Het is geen truc, geen gezichtsbedrog. Nits zijn echt.
‘She said ‘ruby’
I said ‘red’
To me it looks like honey dew
Like your skin, too’
Dan, na de Freek de Jonge vertaling van J.O.S. Days, ‘J.O.S. Vrees’ heeft Nits de mensen genoeg bij de hand genomen. Tijd voor diepgang. Met ‘Ultramarine’ dompelen Nits de zaal in hun eigen universum. Verstild, dan weer intens liet de zaal zich meenemen op reis naar een mistig Londen aan het begin van de vorige eeuw. ‘Ultramarine’ is wellicht het meest bijzondere nummer op het album ‘Knot’ en heeft alles in zich om een classic te worden op de setlist.
Henk Hofstede ontvouwde in mooie verhalen zijn inspiratie voor de gebrachte nummers. Soms ontroerend, soms humoreske, het publiek hing aan zijn lippen. Bij de introductie van ‘Dead Rat Ball’ schilderde hij het beeld van een jonge als ober werkende Arno Hintjens die de in Oostende van drugs afkickende Marvin Gaye koffie en garnalenkroketten serveerde. Het is waar. Hintjens komt uit Oostende en Gaye woonde er begin jaren 80, maar Arno vierde toen al, als 32 jarige rocker triomfen met ‘O, la la’ van TC Matic en het is dus maar zeer de vraag of de mannen elkaar ooit zijn tegengekomen in Oostende. Het verhaal is mooi, daar gaat het om. Het nummer is nog mooier.
Gedurende het optreden gunde Hofstede het publiek een inkijk in zijn eigen rouwverwerkingsproces na het overlijden van zijn moeder, in het voorjaar van 2019. ‘The Garden Centre’, Une Petite Allumette’, ‘the Concrete House’; allemaal stukken waarin de herinneringen een plaats krijgen, opgehaald en geduid worden. Muziek als therapie voor de geest. Live klinken ze prachtig. Het album wordt als schildersezel gebruikt en live worden her en der extra likjes verf op het canvas aangebracht.
Het optreden bleef de aandacht van het publiek onverminderd vasthouden. Nits speelden spannend, intens, dan weer losjes en vrolijk, dan weer geconcentreerd en bevlogen. Het onnavolgbare ‘Sketches of Spain’ blijft een hoogtepunt in elk Nits optreden, ook al kiest Henk voor een andere melodielijn en houdt Stips zich dit keer wat in.
‘In the hills round Zaragoza we’re waiting to attack
A knot of dirty men that shiver round their flag
The boredom and the lack of sleep
The tin cans in the mud
Red is the colour of our blood’
Het concert afgesloten met ‘In the Dutch Mountains’. Het publiek ging als een staan voor een staande ovatie. Verdiend, meer dan verdiend. Nits blijven relevant. Vernieuwend, ontroerend, pakkend en helend.
Foto (c) Anita Martin, AnnaPileaFotografie, archief: Nits in de Muziekgieterij Maastricht 2018
