In de lobby van de Rock Lobster City Lodge Bed & Breakfast in het Antwerpse Berchem transformeerde Tom Smith de grandeur van Editors naar een kwetsbare woonkamerbeleving. Aangekondigd als mystery guest was de locatie binnen een dag uitverkocht, hoewel dat met amper meer dan veertig bezoekers vrij snel is.
De Rock Lobster Sessions hebben in het verleden Fischer-Z, Raymond van het Groenewoud, Spinvis, Urbanus, Vonda Shepard en Nits gehost. Het concept is simpel: geen winstoogmerk, alleen het plezier om artiesten te laten spelen in een setting die kleiner is dan ze gewend zijn. En voor Smith, die normaal gesproken theaters en zalen vult, moet het een zeldzaam moment zijn geweest om zijn songs te horen zoals ze bedoeld zijn: als gesprekken tussen mensen die even de tijd nemen om echt te luisteren.
De frontman van de Britse rockformatie stond op een armlengte afstand van het publiek, zonder podiumkunstjes of elektronica tussen artiest en luisteraar. Gewoon op een houten stoel met een pintje binnen handbereik. De Rock Lobster Sessions zijn bewust ontdaan van alles wat naar showbusiness ruikt.
Vijfenveertig bezoekers zaten dicht op elkaar in een ruimte waar geluid nergens naartoe kan vluchten. Elke aarzelende toon, elke ingehouden ademhaling werd onderdeel van de performance. Smith opende met ‘Deep Dive’ en ‘Life Is for Living’, nummers van zijn debuutplaat die hij pas in december zal uitbrengen. De nummers dragen de sporen van een leven dat tijd heeft genomen om zich te ontvouwen. Waar zijn dagelijkse werk met Editors vaak leunt op bombast en donkere synths, zoekt hij solo de naakte waarheid op. Teksten die gaan over tegenslagen en verlies, maar zonder dramatiek. En zo, puur en kwetsbaar, bracht de artiest zijn muziek voor een klein, gelukkig publiek
Tussen het nieuwe materiaal door meanderden verschillende bekende Editors-songs, maar niet zoals fans die kennen. ‘The Phone Book’ en ‘What Is This Thing Called Love’ klonken als schetsen die nog moesten uitgroeien tot volwaardige schilderijen. ‘An End Has a Start’ verloor zijn crescendo maar won aan directheid. Bij ‘Munich’ hing de spanning tussen de noten in plaats van in het volume. En het publiek hing aan Smith’s lippen als nooit tevoren. Ook voor de muzikant was het een ervaring als nooit tevoren, zo gaf hij nadien aan.
Het publiek bleef muisstil tijdens ‘Northern Line’ en ‘Leave’, alsof geluid het evenwicht van de nummers zou verstoren. En dat is logisch, want Smith zingt zijn nummers niet alleen, hij vertelt ze als een ervaren storyteller. Zijn stem heeft geen virtuoze fratsen nodig om binnen te komen. De kwetsbaarheid ligt in de keuzes die hij maakt: waar hij pauzeert, welke woorden hij net iets langer laat hangen.
‘Ocean of Night’ en ‘Lights of New York City’ toonden hoe zijn solomateriaal naast het Editors-repertoire kan bestaan zonder er tegenaan te schuren. De songs zijn herkenbaar door dezelfde gevoeligheid voor melancholie, maar anders door de manier waarop hij ruimte laat voor stilte. Waar Editors geluid opbouwt tot muren, tekent Smith lijnen die je zelf mag inkleuren.
Tegen het einde speelde hij ‘Smokers Outside the Hospital Doors’, het nummer dat voor velen de essentie van Editors vat. Zonder de oorspronkelijke instrumentatie bleef alleen het skelet over: een melodie die zichzelf draagt en een tekst die meer zegt naarmate er minder omheen staat. De toegift met ‘Papillon’ was niet aangekondigd op de setlist die voor vrijwel iedereen binnen handbereik lag, maar voelde als een logische afsluiting, alsof hij nog een laatste gedachte wilde delen voordat iedereen de nacht in ging. Maar niet voordat Smith nog ruimschoots de tijd nam voor een babbeltje met een ieder die dat wilde. Een handtekening, een foto of een biertje, Thom Smith was voor één avond een van hen…
Foto’s (c) Vic Geurts
