Sophie Straat maakte, ondanks dat zij begon tijdens de pandemie, een bliksemstart van haar carrière mee. Ze won een Edison in de categorie ‘Hollands’ voor haar debuut-EP ’T is niet mijn Schuld, waarbij de jury haar “actualiteit en urgentie” prees. Nu komt de zangeres met haar debuutalbum ‘Smartlap is niet Dood’. Op dit debuutalbum wordt het ‘traditionele levenslied’ van de eerdere EP aangevuld met modernere popmuziek, aldus de artieste zelf.
Sophie Straat is de niet de echte naam van de zangeres die in het dagelijkse leven Sophie Schwartz heet. Daar ga je al. Dan wil je wel heel erg laten weten dat je ‘van de straat’ bent. Op Insta staat Sophie dan ook als @kutusername. Tsja… Schwartz heeft gestudeerd aan de academie voor beeldende kunsten in Den Haag en als onderdeel van haar afstudeerproject nam ze de single ‘Groen Amsterdam’ op. Het liedje is een vrij duidelijke rip-off van ‘Het kleine cafe aan de haven’ van de onlangs overleden Pierre Kartner. Het afstudeerproject van Schwartz gaat over gentrificatie. Gentrificatie is het proces van opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied, het aantrekken van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners/gebruikers en de daarmee gepaard gaande verdrijving van oorspronkelijke bewoners. Een belangrijk onderwerp, zeker, maar om daarvoor met geaffecteerd plat Amsterdams accent, a la Ciske de Rat, als stijlfiguur de smartlap te gebruiken, komt niet erg authentiek over.
De smartlap is net zo Nederlands als stroopwafels en de molens bij Kinderdijk. Met het overlijden van de laatste groten van het genre zoals Mary Servaes, Koos Alberts en in mindere mate Hazes sr, is het genre eigenlijk verdwenen. Dat is ook niet zo gek, omdat de maatschappij inmiddels zo veranderd en ingericht is dat de oorspronkelijke thematiek van het levenslied steeds verder van ons af komt te staan. Mary Servaes en Koos Alberts konden, zeker aan het begin van hun carrière, nog uit eigen ervaring zingen. Het was Koos zelf die die pijn voelde van zijn verbroken relatie in ‘Ik verscheurde je foto’. Het was Mary zelf die het leed kende van een vader die alcoholist was toen ze ‘Ach vaderlief toe drink niet meer’ vertolkte.
Het is duidelijk dat Sophie Straat deze achtergrond niet heeft en dat ze het ‘succes’ van haar afstudeerproject nu verder commercieel wil uitbuiten. Een typetje is geboren.
Als er iets duidelijk gemaakt wordt met dit album, dan is dat dat de smartlap zeker wat Sophie Straat betreft wel degelijk dood is. Sophie doet alsof, en doet dat op een manier die niet leuk is en ook niet goed wordt uitgevoerd. Echt zingen kan ze niet en zeker als ze plat Amsterdams gaat ‘doen’ is het alleen maar ‘leuk’ als je dronken bent. Luister naar ‘Mannen’; Tenenkrommend slecht. Natuurlijk is het prima om moderne sociale problematiek te adresseren in muziek, maar op deze manier sla je de plank mis. Voor de rest staat er weinig op het album dat maar in de verste verte het label ‘smartlap’ verdient.
In de opener ‘Smartlap is niet dood’ schreeuwt ze dat de smartlap niet dood is, dat ze een nieuwe weg inslaat. Het zal wel. ‘De Vergiffenis’, wat een slap nummer. ‘Wat is het kut om Agent te zijn’ is een cover van ‘Everywhere’ van Fleetwood Mac waar je oren van gaan bloeden zo slecht. De tekst is niet leuk, de ‘zang’ mag geen naam hebben. Wat zullen ze gelachen hebben toen ze dit gemaakt hebben.
‘Smartlap is niet Dood’ is het luisteren niet waard. De fans van Sophie zullen me wel vervloeken. Dit heeft helemaal niets met muziek te maken. Blijf lekker in je VPRO-bubbel denken dat je leuk en relevant bent. Ga werken. (3/10) (Eigen productie)
