Remy van Kesteren gaat in België ‘on tour’ als ‘Remy & The Analogue Robot Orchestra’. “Het wordt een verlengstuk van de show die we in Nederland hebben gedaan.” Remy alleen op een podium, muzikaal ondersteund door dertig robotjes. Met zijn persoonlijke verhaal. Hoe hij hier is terecht gekomen, van gevierd klassiek muzikant tot… dit. Persoonlijk, maar ook weer heel universeel. Remy & The Analogue Robot Orchestra tovert een uniek universeel verhaal.
Remy is letterlijk en figuurlijk goed gemutst tijdens dit digitale, maar tegelijk ook amicale gesprek. Op de achtergrond van het laptopbeeld is duidelijk een harp te onderscheiden. Als een handelsmerk, een boegbeeld van zijn persoon. Ook op het podium van zijn nieuwe show, samen met robotjes… Omdat dit verhaal te begrijpen, moeten we de naam Jurjen Alkema erbij nemen. “Jurjen is van huis uit visueel kunstenaar. We waren aan elkaar gekoppeld op ‘Into The Great Wide Open’. Hij maakte projecties over een hele duinpan en ik componeerde de muziek. Meteen begrepen we dat onze werelden heel mooi bij elkaar aansluiten.” Remy is zichtbaar lyrisch over zijn kompaan. “Ik beschrijf hem wel eens als een Willy Wortel van mijn fantasiewereld. Hij is altijd aan het knutselen en daar komen de meest creatieve dingen uit.”
Dit project borduurt eigenlijk voort op een eerdere versie. “Jurjen had een aantal robotjes en ik ging daarmee muziek maken. Zoals een fles met een laagje water. Dan zorgt hij dat er een hamertje tegenaan slaat voor een mooi laag geluid. Of kleine xylofoontjes, die hij laat hij bespelen door pingpongballen of stuiterballetjes. Daarop gingen we nog een stapje verder: “Welke geluiden missen we nog?” Met een duidelijke rolverdeling: “Hij doet het zware kluswerk en ik ga er muziek mee maken. Maar hij heeft zelf ook inspraak in de muziek, hoor. Het is meer een wisselwerking.”
Voor de show heeft Remy de geluiden natuurlijk al bedacht. “Maar ook tijdens het spelen kan ik geluiden bedenken.” En dat vindt hij heel belangrijk. “Ja, dat het elke keer nieuw is. Ik improviseer en ik wil dat de robots dat deels ook doen.” Vandaar analoog en geen samples, hetgeen een stuk gemakkelijker zou zijn geweest. “Nee, alle geluiden moeten op het podium ontstaan. Dat je het ziet gebeuren, ziet ontstaan… En kan begrijpen waar de klank vandaan komt. Ik wil ook niet dat het allemaal zo precies is, zoals bij een sample en een computer. Dat maakt dat het echt tot leven kan komen.” Dus ook bij ‘zijn robotjes’. “Die reageren soms ook anders. Als tijdens de reis een frame is losgetrild of zo. Dan is het imperfect en dat maakt het juist heel menselijk. Ik kan op mijn harp ook niet altijd precies exact hetzelfde spelen.”
Ja, de harp. In een gesprek met Remy ontkom je er niet aan. En dat is niet erg, integendeel. Hij is nog steeds gepassioneerd over zijn instrument. En kan ook gepassioneerd vertellen hoe hij het gebruik van de harp radicaal heeft veranderd. En daarmee ook zijn persoonlijke leven. “Ik zat al op mijn tiende op het conservatorium. Je word dan opgeleid met klassiek muziek en denkt: ”Daar wil ik ook bij horen, met die muziek ga ik de wereld over”. Ik heb ook overal mogen spelen, van Sydney tot New York. Het was een waanzinnige tijd en zeker ook succesvol. Tenminste… op papier. Want ik was niet gelukkig… Wat ik miste? Tsja, eigenlijk een heel lang verhaal, maar in essentie wist ik niet goed waarom ik dit deed. Voor je het weet ben je die droom echt aan het leven, maar is het niet jouw droom.” Hij werd ontwaakt door de beroemde harpiste Isabelle Moretti, zijn docente in Parijs. Na de eerste dag vroeg zij: “Waarom maak je eigenlijk muziek?” Dat was een soort mokerslag, want ik had eigenlijk geen antwoord. Ik wist dat mijn leven met muziek verbonden was, maar uiteindelijk voelde ik me niet vrij genoeg. Daar komt het eigenlijk op neer.” Die mokerslag opende zijn ogen. “Ik kwam een paar jazz muzikanten tegen en ging met hen spelen… En toen, toen voelde ik die vrijheid. O, je kan ook improviseren. O, je kunt je ook zo voelen op een podium.” Remy straalt nog steeds als hij de eyeopener vertelt. “Ik begon, meer voor de grap, mijn eigen muziek te spelen. Dat was zo’n 5-6 jaar geleden. Ik startte een bandje en werd uitgenodigd op Best Kept Secret. Met publiek met bier in de hand, dat helemaal uit zijn plaat ging op harpmuziek. Het was vrijheid, het was nieuwe energie. En het voelde heel eerlijk voor mij. Nu sta ik gewoon te doen wat ik wil doen, voor mensen die daarvoor komen. Dat is waanzinnig… En nu doe ik het met een stel robotjes.” Hij lacht. “Ik kan me niets leukers bedenken.”
Sinds ‘de vraag der vragen’ van Isabelle Moretti is er veel veranderd, in zijn de muziek en in zijn persoonlijk leven. Wat als zij die vaag nu opnieuw zou stellen? ”Dat doe ik zelf heel vaak. En het antwoord is dan wel in beweging, maar de hoofdzaken is het delen.” Hij licht toe. “Sommige mensen maken muziek echt voor zichzelf. Maar als ik iets moois zie dan wil ik dat meteen delen. Kijk eens, die zonsondergang bijvoorbeeld… Dat heb ik ook met muziek.” Al vertellend komt hij op een ander belangrijk punt. “De magie van de aandacht. Die is zo belangrijk, zeker in deze tijd. Tijdens een concert, bij dat ene moment, als ik naar die snaar toe ga, dan voel je dat iedereen kijkt en wacht welke klank er gaat komen. Die momenten hebben echt een magie voor mij.” Het klinkt als een alternatieve werkelijkheid. “Dat klopt wel, ik merk dat ik die nodig heb. Daarin kun je verdwijnen, je krijgt een nieuwe horizon. Je kan iets meemaken zonder dat je er precies woorden aan kan geven.” Remy is ook een meestervertéller. “Ik sprak eens een neurowetenschapper die me ging uitleggen hoe dat nou werkt met het brein. Toen heb ik hem onderbroken: “Ik wil het eigenlijk niet weten.” Ik wil ook geloven in die magie. Ik ken natuurlijk heel veel theorie over muziek, maar het blijft uiteindelijk toch een onverklaarbaar fenomeen.”
En dat fenomeen brengt hij nu weer op het podium. In België deze keer, wederom met hulp van Jurjen Alkema, die naast de robotjes ook verantwoordelijk is voor de prachtige visuals. En weer met Eric Corton als regisseur. “Het is een voorstelling in het theater, met muziek. Eric kan die twee facetten heel goed met elkaar verbinden, met al zijn ervaring op beide gebieden. Als een extra stel ogen, die meekijken, om mijn verhaal zo goed mogelijk voor het voetlicht te brengen.” Een verhaal over de reis die Remy van Kesteren heeft afgelegd van klassieke harpist tot dit… met dertig robotjes op een podium je eigen muziek spelen. “Los van dat ik ook iets vertel over hoe die robotjes werken, vertel ik ook over wat muziek voor mij betekent en hoe het met mijn leven verbonden is. Dus ook over de afgelopen jaren die voelden als een transitieperiode, waarbij dingen als muziek en liefde op hun plek vielen.”
Het verhaal is dan heel persoonlijk, uniek, maar toch ook weer universeel. “Het beklimmen van een ladder in je leven en op een gegeven moment jezelf de vraag stellen: zit ik wel op het goede pad? Is dit waar ik moet zijn, of word ik ergens anders naar toe getrokken? En of je daar wel of niet naar luistert.” Dat raakt blijkbaar vele mensen. “Na afloop van een concert hoor ik dat, ja. Terwijl ik dat in eerst instantie helemaal niet zo zag.”
Een verhaal als een reis. Een reis als een verhaal… Is de reis misschien wel mooier dan de bestemming? “Ja, dat zeggen ze wel eens, hé? En als kunstenaar en artiest blijf je inderdaad altijd zoeken. Je bent wel in een hoop en veronderstelling dat je het op een gegeven moment wel gaat vinden… Maar inmiddels hoop ik eigenlijk dat je het nooit helemaal vindt. Dat je nieuwsgierig blijft, naïef, je blijft openstellen naar de wereld. Het is voor mij één van de grootste levenskunsten om dat te blijven doen.” Remy & The Analogue Robot Orchestra tovert een uniek universeel verhaal.
Livefoto (c) Jostijn Ligtvoet
Zittende foto (c) Nick Helderman
