Zeven jaar heeft het geduurd voordat Vera Mann (o.a. Cats, Mamma Mia en Duet for One) en Rob van de Meeberg (o.a. Oh Johnny, Ken Kan) hun succesvolle theaterconcert In De Schaduw van Brel weer op toneel konden brengen. Drukke agenda’s verhinderden dat het succesvolle stuk uit 2003 over Jojo George Pasquier – vriend, chauffeur en bodyguard van de Vlaamse zanger Jacques Brel – eerder in reprise op de planken kwam, maar omdat producenten Ruud de Graaf en Hans Cornelissen het graag wilden heruitbrengen, is het nu eindelijk zo ver. Ook dit keer zijn bekende en minder bekende chansons van Jacques Brel te horen, voorzien van prachtige Nederlandstalige teksten. De originele versie van dit muzikale toneelstuk leverde beide hoofdrolspelers in 2004 een John Kraaijkamp Musical Award op.
Tijdens de première in 2003 in theater Bellevue bleek dat Mann en Van de Meeberg met In De Schaduw van Brel een pareltje in handen hadden. De pers was laaiend enthousiast, en de voorstelling bleek een gevoelige snaar te raken bij het publiek. Mann: “Ik heb nooit eerder meegemaakt dat mensen na afloop huilend in mijn armen vielen en me vertelden dat dit de mooiste voorstelling was die ze ooit gezien hadden. Blijkbaar klopte alles aan die voorstelling.”
In De Schaduw van Brel vertelt het verhaal van Jojo Pasquier, die jaren na zijn dood in het voorportaal van de hemel arriveert. Daar moet hij een keuze maken tussen hemel en hel. Dat kan hij niet, omdat hij niet meer weet wie hij is. Een dominante muziektherapeute helpt hem zijn identiteit terug te vinden via herinneringen aan zijn vriend Brel en diens muziek. De voorstelling gaat echter over meer dan alleen het leven van Jojo en Brel, benadrukt Mann. “Het gaat over het leven in het algemeen; over passies en dromen, en over de strijd tussen de seksen. Op het moment dat Jojo en de muziektherapeute elkaar tegenkomen, zijn ze een spiegel voor elkaar en dat levert conflicten op. Haar harde schild verbergt veel frustraties en verdriet. Als ze eenmaal breekt, blijkt het stuk vooral over liefde te gaan. De twee ogenschijnlijke tegenpolen vinden elkaar uiteindelijk in hun herinneringen aan Brel.”
In 2003 maakten Mann en Van de Meeberg deze voorstelling voor het Amsterdams Kleinkunst Festival, samen met scenarioschrijver Lars Boom, regisseur Marcel Sijm, pianist en componist Martin van Dijk en multi- instrumentalist Christiaan van Hemert. In De Schaduw van Brel is ingegeven door een grote gedeelde passie voor Brel. “Ik heb Brel ooit ontmoet in Finland, en was vanaf dat moment zo begeesterd van hem, dat het idee om ooit een voorstelling over hem te maken altijd een wens van me is geweest,” licht Van de Meeberg toe. De van oorsprong Vlaamse Vera Mann groeide op met de muziek van Brel. “Het is een hele uitdaging om Brel te zingen, vooral omdat er mensen zijn die vinden dat je van Brel af moet blijven. Ik zeg dan: Brel is dood, leve Brel! Wie moet zijn prachtige materiaal anders zingen? Die chansons moeten juist levend blijven! We proberen absoluut niet om Brel te imiteren, maar zoeken het meer in de interpretatie, in de kracht en intensiteit van de liederen.”
Twijfels of de voorstelling na al die jaren aan kracht heeft ingeboet, zijn er niet. “Natuurlijk, we zijn zeven jaar verder. Maar dit is een tijdloze voorstelling,” aldus Van de Meeberg. “Ik heb het idee dat ik de chansons van Brel nu nog intenser kan brengen dan toen. Voor mijn gevoel wordt je als mens steeds rijker in wat je doet, en dat heeft weer zijn weerslag op je werk.”
Mann benadrukt dat het ook een voorstelling is voor mensen die niet zo bekend zijn met de muziek van Brel. “Dat is juist een goede reden om te komen kijken. We hopen dat men Brel zal begrijpen, hem zal ontdekken door te voelen wat voor prachtig materiaal hij heeft geschreven,” aldus Mann. Van de Meeberg denkt dat de aantrekkingskracht van het stuk niet alleen in het werk van Brel zit, maar vooral in de kracht van de voorstelling zelf. “Er gebeurt iets magisch, zowel op het toneel als in de zaal. Dat kun je alleen ervaren door naar de voorstelling toe te gaan. Het is fijn als mensen even kunnen vertoeven in een andere dimensie die raakvlakken heeft met hun eigen realiteit. Dat ze aan de hand van de illusie op toneel dichterbij de waarheid komen. Dat is wat theater, wat alle kunst, doet: inzicht verschaffen, verrijken.”
Mann en Van de Meeberg kunnen niet wachten op weer samen op de planken te staan. Jarenlang hebben ze zich hard gemaakt om In De Schaduw van Brel weer tot leven te wekken en nu is het moment daar. “De kracht om zo lang te strijden om deze voorstelling opnieuw te doen komt voort uit het feit dat we weten dat het iets doet met mensen, en dus ook met ons,” legt Vera uit. “Deze voorstelling is met veel liefde gemaakt en raakt mensen diep. Daarom vinden wij dat heel theaterminnend Nederland In De Schaduw van Brel moet komen zien!”
Foto Rob vd Meeberg en Vera Mann (c) Wim Lanser
