Carnaval kwam dit jaar twee keer naar 013 in Tilburg. Na het gewone carnaval in februari bracht Madness zaterdagavond tijdens het tweede grote feest van het jaar in de Brabantse stad opnieuw die uitbundige feeststemming naar de concertzaal. De Britse ska-band uit Camden Town, die oorspronkelijk in 1976 begon als The North London Invaders, behoort tot de meest prominente groepen van de late jaren ’70 en vroege jaren ’80 two-tone ska revival. Hun optreden was een show vol klassiekers en nieuw werk van hun dertiende album ‘C’est La Vie’.
De geschiedenis van Madness begint in het hartje van Camden, waar oprichtende leden Mike Barson op keyboards, Chris Foreman op gitaar en Lee Thompson op saxofoon in 1976 de basis legden voor wat zou uitgroeien tot een van Engeland’s meest geliefde bands. Het was halverwege 1977 toen Graham McPherson, beter bekend als Suggs, de rol van leadzanger overnam nadat hij de band had zien optreden. Suggs bracht het houterige charisma en de energie mee die hun podiumoptredens zouden versterken tot wat ze nu nog steeds zijn.
Voordat deze veteranen het podium betraden, moest het publiek echter eerst door de beproeving van voorprogramma L.A. Sagne. De Haarlemse band, die recent hun debuut uitbracht op GIPS Records, leverde een overweldigende maar weinig coherente prestatie af. Hun zelfbenoemde “wall of sound” en catchy refreinen kwamen vooral over als luidruchtig geschreeuw zonder diepgang. Het merendeel van de bezoekers reageerde opgelucht toen zij het podium verlieten, wetende dat de hoofdact een compleet andere ervaring zou bieden.
De stemming sloeg radicaal om toen Madness de zaal betrad. Volgens hun inmiddels bijna vijf decennia oude traditie openden zij met ‘One Step Beyond’, de Prince Buster cover die sinds hun vroege dagen het publiek direct liet meezingen van begin af aan. Suggs sprak veel met het publiek tussen de nummers door, zijn karakteristieke cockney accent en theatrale gebaren onveranderd sinds de dagen dat hij als jonge twintiger de band kwam versterken. Het tempo lag weliswaar iets lager dan in hun gloriejaren uit de jaren tachtig, maar de uitvoering was nog steeds meer dan voortreffelijk en de energie volledig intact.
‘Embarrassment’ uit 1980 volgde, een nummer dat de band schreef tijdens hun meest productieve periode toen ze nog met hun oorspronkelijke bezetting werkten. ‘The Prince’ van hun debuutalbum uit 1979 liet de zaal dansen met het eerbetoon aan Prince Buster. De man die niet alleen hun bandnaam inspireerde maar ook hun gehele muzikale filosofie vormde. Het recente ‘NW5’ van het laatste album ‘C’est La Vie’ paste naadloos tussen de klassiekers. Een bewijs dat de band na al die jaren nog altijd relevant materiaal kan produceren. Publieksfavoriet ‘My Girl’ bracht rust, gevolgd door ‘The Sun and the Rain’, nummers die de emotionele bandbreedte tonen die Madness altijd heeft onderscheiden van andere ska bands.
‘Return of the Los Palmas 7’ zorgde opnieuw voor beweging in de zaal, waarna ‘Wings of a Dove’ en ‘Lovestruck’ elkaar opvolgden. De keuze voor Jimmy Cliff’s ‘The Harder They Come’ was geen toeval – het toonde de diepe reggae-invloeden van de band, wortels die teruggaan naar hun begindagen in Camden toen ska, reggae en punk zich vermengden in de Londense underground scene.
‘Grey Day’ bracht een andere kant van Madness: niet alleen als feestband, maar ook sociale commentatoren die de grijsheid van het Britse leven weten te vangen. ‘Shut Up’, ‘Bed and Breakfast Man’ en ‘Mr. Apples’ volgden, waarbij vooral het laatste nummer Lee Thompson de kans gaf om zijn saxofoon centraal te stellen. Thompson, een van de drie overgebleven oprichters, zorgde zoals altijd voor de theatrale elementen die Madness concerten tot meer maken dan alleen muziek. Hij vouwde papieren vliegtuigjes die hij het publiek in gooide en kleedde zich later om als boef in gestreept shirt, waarna hij door tot Bobby’s vermomde achtergrondblazers werd achtervolgd over het podium; een spel van de vroegere jaren, wat helaas lange tijd vergeten werd in de shows. Gelukkig greep de band in Tilburg weer terug naar het bekende spel uit de jaren tachtig.
‘House of Fun’ uit 1982, hun eerste nummer één-hit in het Verenigd Koninkrijk, zorgde voor een massaal koor vanuit het publiek. Het nummer, geschreven over de verlegenheid van een tiener die condooms probeert te kopen, toont de unieke combinatie van humor en sociale observatie die Madness altijd heeft gekenmerkt.
Toetsenist Mike ‘Monsieu’ Barson sprak enkele woorden Nederlands tegen het publiek, en dat werd gewaardeerd. Na het verlaten van Madness in 1984 op het hoogtepunt van hun succes, emigreerde hij voor de liefde naar Amsterdam waar hij van 1984 tot ongeveer 2010 woonde. Zijn terugkeer naar de band in de jaren negentig was tekenend voor de terugkeer van Madness.
‘Baggy Trousers’ van het album ‘Absolutely’ bracht nostalgische gevoelens teweeg bij een publiek dat opgroeide met deze verhalen over schoolleven en jeugdige rebellie. ‘Our House’ daarentegen transformeerde 013 tot één grote huiskamer, met het publiek dat uit volle borst meezong met een van hun grootste hits. Het nummer, dat handelt over een gewone arbeidersfamilie, werd een anthem voor generaties Britten die zich herkenden in de alledaagse poëzie van Madness. De hoofdset werd afgesloten met ‘It Must Be Love’, oorspronkelijk een Labi Siffre nummer dat Madness omtoverde tot een van hun meest bekende nummers.
De toegift bestond uit Prince Buster’s ‘Madness’, het nummer dat de band hun naam gaf, gevolgd door de absolute afsluiter, publiekslieveling ‘Night Boat to Cairo’ als afsluiter. Dit laatste nummer, met zijn exotische verhaal en onweerstaanbare ritme, stuurde het publiek dansend richting de uitgang, precies zoals het hoort na een Madness-concert.
Na bijna vijftig jaar blijft Madness een charismatische live act, waarbij ze nog altijd optreden met enkele originele leden van hun originele bezetting. Het vermogen van Madness om nostalgie te combineren met vernieuwing, aangevuld met theatrale elementen die hun roots in de Camden pub scene verraden, maakt elke show tot een verrassing. Madness: verhalenvertellers, muzikanten en komedianten, die het gewone leven weten te transformeren tot iets moois.
Terwijl buiten de Tilburgse kermis een feest was, creëerde de band binnen hun eigen feest van ska energie. De groep die meer dan 200 weken in de Britse hitlijsten stond, toonde in Tilburg dat hun muziek nog altijd het grootste feest is dat er bestaat. Hun verhaal, van Camden punks tot internationale muziekale helden, speelde zich zaterdagavond opnieuw af. Een bewijs dat echte muziek de tand des tijds kan doorstaan en iedere keer opnieuw kan verrassen.
Foto’s (c) Jayno Berkhoudt
