In maart 2025 deed The Roots iets wat weinig bands durven: ze gingen terug naar waar het allemaal begon. Dertig jaar nadat hun baanbrekende debuut ‘Do You Want More?!!!??!’ de wereld liet kennismaken met organische hip-hop-jazz, pakten Questlove, Black Thought en hun crew hun instrumenten en speelden het album integraal tijdens een legendarische residency in de Blue Note Jazz Club in New York. Het resultaat – vastgelegd op ‘The Roots Come Alive Too: DYWM30 Live at the Blue Note NYC’, is meer dan nostalgie. Het is een meesterclass in waarom The Roots altijd al hip-hops meest essentiële band zijn geweest. Maar het is ook iets anders, iets urgents. Wanneer Ursula Rucker op ‘Love’ haar stem verheft en zegt dat we het vandaag eens niet gaan hebben over oorlog, dat we het vandaag eens niet gaan hebben over politiek, dat het vandaag over liefde gaat ,dan plaatst de band deze opname meteen weer in het hier en nu. Want buiten de Blue Note ligt het MAGA-rijk op de loer. In Chicago jagen ICE-agenten op mensen in de straten. De democratie kraakt in zijn voegen. En hier, in deze intieme jazzclub, kiest The Roots voor liefde als verzet.
Het is geen toeval. The Roots hebben nooit apolitieke muziek gemaakt. Hun hele carrière is een statement geweest tegen oppervlakkigheid, tegen onderdrukking, tegen de waanzin die Amerika regelmatig lijkt te overvallen. En nu, dertig jaar na een album dat zelf al een rebellie was tegen de conventies van hip-hop, wordt deze liveregistratie een symbool. Een symbool tegen oorlog, tegen racisme, tegen de haat die wordt verkocht als patriottisme. Je moet begrijpen: toen ‘Do You Want More?!!!??!’ in 1995 uitkwam, was het album een anomalie. Terwijl de East Coast verstikt werd in boom-bap brutaliteit en de West Coast G-funk vibes verspreidde, kwamen deze Philly-kids met een album dat geen enkele sample gebruikte. Nul. Nada. In plaats daarvan: live drums, Fender Rhodes, upright bass, menselijke beatbox. Het was ketterij in een genre dat zijn identiteit had gebouwd op het herwerken van James Brown-breaks en jazz-vinyls. Het album bereikte toendetijd bescheiden commercieel succes , het piekte net buiten de Top 100, vond meer weerklank bij alternatieve rockmuziekfans dan bij hardcore hip-hop heads. Pas twintig jaar later, in 2015, werd het album goud. Maar in die dertig jaar heeft ‘Do You Want More?!!!??!’ bewezen wat het werkelijk is: pure perfectie. Een 10 uit 10. Een album dat niet alleen standhield tegen de tand des tijds, maar er mooier, relevanter, essentiëler door werd. Soms heeft gelijk krijgen tijd nodig, maar als je gelijk hebt, heb je gelijk.
Fast forward naar 2025. Questlove en Black Thought ,de enige twee leden die sinds 1987 bij de band zijn gebleven , besloten om het 30-jarig jubileum te vieren door terug te keren naar de intieme setting van de Blue Note. Drie dagen, zes shows. Het volledige album, van begin tot eind. Met special guests die de originele vibe versterkten: Ursula Rucker, wiens gesproken woord het origineel literaire diepgang gaf; Dice Raw, de lange-tijd collaborateur; en Rahzel the Godfather of Noise, de menselijke beatbox die destijds midden jaren ’90 bij de band kwam. Wat deze 21-track liveregistratie zo bijzonder maakt, is niet alleen dat het een historisch document is , het speelt tracks die decennia niet live gespeeld waren , maar dat het laat horen hoe zeer The Roots geëvolueerd zijn als muzikanten zonder hun essentie te verliezen. Het openen met ‘Bass Intro/There’s Something Goin’ On/Love’voelt als een statement: dit is geen museum piece, dit is levende muziek. En wanneer Rucker haar proclamatie van liefde uitspreekt, transformeert de Blue Note in een sanctuary. Een vrijplaats waar kunst en menselijkheid triomferen over angst en onderdrukking.
Het is een krachtig moment, vooral in de context van 2025. The Roots spelen niet uit nostalgie,ze spelen uit noodzaak. Liefde als verzet. Muziek als wapen. De Blue Note als bolwerk tegen de waanzin buiten.
‘Respond/React’, knalt met een energie die deze urgentie onderstreept. Dit is geen band die zich verschuilt achter ironie of afstandelijkheid. Ze reageren op hun tijd, ze antwoorden met hun muziek. De timing, de dynamiek, de manier waarop de band ademruimte geeft aan Black Thought’s flow terwijl ze tegelijkertijd een moddervet arrangement neerleggen , dit is wat je krijgt wanneer musicians dagelijks samen werken. The Roots zijn sinds 2009 de huisband van The Tonight Show, wat betekent dat ze elke avond voor miljoenen kijkers live spelen. Die discipline hoor je terug. Maar ook die dagelijkse confrontatie met het nieuws, met de politiek, met de realiteit van een land dat steeds verder uit elkaar dreigt te vallen. Tracks als ‘Distortion To Static’ , het eerste nummer dat destijds als single uitkwam ,klinken even fris als in 1995, maar met lagen van ervaring erbovenop. En wat voor ervaring. The Roots hebben drie decennia van Amerikaanse geschiedenis meegemaakt en becommentarieerd. Van de Rodney King-rellen tot Black Lives Matter, van 9/11 tot de bestorming van het Capitool. Ze hebben het allemaal gezien, gespeeld, verwerkt. En nu, in deze opname, hoor je die wijsheid in elke noot.
De productie, gemasterd door Questlove zelf samen met Glen Forrest en Colin Mohnacs, vangt de warmte van de Blue Note perfect. Je hoort het geroezemoes tussen nummers, de intieme club-vibe, maar ook de precisie van professionals die weten wat ze doen. Maar belangrijker: je voelt de connectie tussen band en publiek. In een tijd waarin we kunstmatig verdeeld worden – rood versus blauw, autochtoon versus immigrant, “echt Amerikaans” versus de rest – creëert deze opname een ruimte van verbinding. Hier zijn geen vijanden, alleen mensen die samen naar muziek luisteren. ‘Proceed’, altijd al een van The Roots’ signature tracks, wordt hier getransformeerd in een uitgebreide jam die laat zien waarom deze band zo’n reputatie heeft opgebouwd als livekracht. Black Thought ,die inmiddels algemeen erkend wordt als een van de beste MC’s aller tijden , evert bars met een technische vaardigheid die zelfs zijn jongere zelf zou imponeren. Hij behandelt zijn verzen niet als scripten maar als levende, ademende entiteiten. En zijn teksten, hoewel uit 1995, resoneren anders in 2025. Wanneer hij rapt over authenticiteit, over je eigen pad kiezen, over niet verkocht worden ,het voelt als directe kritiek op een politiek systeem dat mensen tot commodities probeert te reduceren.
De aanwezigheid van Rahzel op tracks als ‘? Vs. Rahzel’ brengt een speelse competitiviteit. Zijn vocale pyrotechniek ,imitaties van horns, drums, bass, alles ,klinkt misschien gedateerd in concept (menselijke beatbox was hot in de late ’90s), maar zijn uitvoering is tijdloos. Dit is pure vaardigheid, het soort vakmanschap dat respect verdient in een tijd waarin alles quick en disposable moet zijn. En dan is er ‘Silent Treatment’, wat altijd al een van de meest kwetsbare tracks van het album was. Live neemt het een nieuwe dimensie aan, met het publiek dat stil wordt ,je kunt bijna de emotie in de ruimte voelen. Dit zijn de momenten waarom livemuziek belangrijk is. Momenten van collectieve stilte, van gedeelde emotie, van menselijkheid. Precies wat we nodig hebben wanneer wordt geprobeerd om mensen te dehumaniseren.
Wat deze release ook interessant maakt is de context. The Roots hebben in hun carrière meerdere klassiekers afgeleverd ,’Things Fall Apart’ (1999) met de Grammy-winnende ‘You Got Me’, het conceptuele meesterwerk ‘undun'(2011), het donkere ‘Game Theory’ (2006). Ze hebben met iedereen samengewerkt van Jay-Z tot Elvis Costello. Maar ‘Do You Want More?!!!??!’ blijft het album dat hun DNA vastlegde. Het album dat zei: wij doen het anders, wij doen het op onze manier, wij laten ons niet vertellen wat hip-hop moet zijn. Die geest ,die weigering om te conformeren, die vastberadenheid om authentiek te blijven, is precies wat dit moment vraagt. The Roots spelen dit album niet omdat het veilig is, of omdat het makkelijk verkocht kan worden aan nostalgische baby boomers. Ze spelen het omdat het nodig is. Omdat in een tijd van toenemend fascisme, van deportaties, van haat die genormaliseerd wordt, we herinnerd moeten worden aan wat Amerika ook kan zijn: creatief, divers, vrij, liefdevol.
Natuurlijk is dit niet het origineel. Het mist de rauwe, hongerige energie van een jonge band die de wereld wil veroveren. Sommige nummers voelen iets te getrouw aan het origineel, waar een oudere, wijzere versie van The Roots misschien meer had kunnen experimenteren. Maar dat is klagen op hoog niveau. Wat we hier krijgen is een band die respectvol omgaat met hun eigen legacy, die bewezen heeft dat ze dertig jaar later nog steeds kunnen leveren, die muziek maken omdat het moet ,niet omdat het kan. The Roots hebben altijd een ingewikkelde relatie gehad met commercieel succes. Ze zijn te jazz voor mainstream hip-hop, te hip-hop voor jazzpuristen, te experimenteel voor radio, te intelligent voor MTV. Maar precies die onhandelbare kwaliteit maakt ze essentieel. In een genre dat vaak gevangen wordt door trends, hebben The Roots consequent hun eigen pad gekozen. En dat is precies het voorbeeld dat we nu nodig hebben: sta voor je waarden, ook wanneer het moeilijk is. Kies liefde, ook wanneer haat luider schreeuwt. Deze liveregistratie doet meer dan een album vieren, het documenteert een moment waarin een band terugkijkt en realiseert hoever ze zijn gekomen, maar ook hoe urgent hun missie nog steeds is. Van straathoeken in Philly waar Questlove op emmer-drums speelde en Black Thought rapte, via Lollapalooza en Montreux Jazz Festival, tot The Tonight Show en nu terug naar een intieme jazzclub in Manhattan. Het is een cirkel die perfecte zin maakt.
Maar belangrijker: het is een herinnering dat kunst kracht heeft. Dat muziek verzet kan zijn zonder dat het per se schreeuwt. Dat liefde een politieke daad is wanneer de machthebbers haat zaaien. Wanneer Ursula Rucker zegt dat we het vandaag over liefde hebben, is dat geen escapisme, het is een revolutionaire daad. Het is zeggen: jullie krijgen ons niet klein. Jullie krijgen onze menselijkheid niet. Hier, in de Blue Note, kiezen we voor verbinding, voor schoonheid, voor waarheid.
‘The Roots Come Alive Too: DYWM30 Live at the Blue Note NYC’ is niet het perfecte origineel ,die eer blijft voorbehouden aan het album dat dertig jaar geleden uitkwam en door de jaren heen is geëvolueerd naar trotse perfectie, een 10 uit 10. Maar deze urgente, perfecte liveregistratie verdient een eervolle 8. Het is een document van een band die nog steeds relevant is, nog steeds nodig is, nog steeds gelooft in de kracht van muziek. Laat het gehoord worden: The Roots zijn hip-hops meest essentiële band, niet alleen muzikaal, maar moreel. In de Blue Note is liefde. En dat is precies wat we nodig hebben. Muziek is liefde. (8/10) (Passyunk/Empire)