In een tijdperk waarin nostalgie en authenticiteit hand in hand gaan, keert Alvin Nathaniel Joiner, beter bekend als Xzibit, terug naar zijn oorsprong met ‘Kingmaker’. Dertien jaar na ‘Napalm’ bewijst de LA-veteraan dat echte veteranen van de Golden Age nooit echt verdwijnen, ze laden alleen op voor hun volgende stoot.
‘Kingmaker’ opent met ‘Play This At My Funeral’, een track die meteen de toon zet: dit is geen nostalgische trip, maar een statement. Net zoals Ice Cube destijds met ‘Death Certificate’ bewees dat politieke rap en straatcredibiliteit samen kunnen gaan, toont Xzibit hier dat reflectie op je eigen mortaliteit kracht kan geven in plaats van zwakte. De productie ademt die typische West Coast-sfeer die ons doet denken aan de hoogtijdagen van ‘The Chronic’ en ‘Doggystyle’.
Wat ‘Kingmaker’ bijzonder maakt, is hoe Xzibit zijn positie in de cultuur heeft geconsolideerd. Waar veel rappers uit de jaren negentig worstelden met de overgang naar andere media, maakte X to the Z er een kunst van. Van ‘Pimp My Ride’ tot filmrollen, hij werd het prototype van de multimedia-rapper, lang voordat dat een buzzword werd. Drake en 50 Cent kunnen leren van hoe Xzibit zijn merk opbouwde zonder zijn core identity te verliezen.
De samenwerkingen op ‘Kingmaker’ voelen als een reünie van rap-royalty. Dr. Dre’s aanwezigheid op ‘Leave Me Alone’ (met Ty Dolla $ign) herinnert ons eraan waarom hun samenwerking op albums als ‘Restless’ zo krachtig was. Net zoals Dre destijds Snoop transformeerde van underground talent naar mainstream ster, blijft zijn productie-touch Xzibit’s rauwe energie kanaliseren naar toegankelijke maar ongepolijste sounds.
Ice Cube’s bijdrage aan ‘For The Love’ roept herinneringen op aan hun gezamenlijke West Coast dominantie. Waar Cube’s ‘AmeriKKKa’s Most Wanted’ de blauwdruk legde voor politieke conscious rap, brengt Xzibit hier een meer persoonlijke, introspectieve variant. Het is alsof we ‘Boyz-n-the-Hood’ horen, maar dan verteld door iemand die de hele cyclus heeft meegemaakt.
Productioneel wisselt het album tussen briljant en gemiddeld. Tracks zoals ‘Belly Of The Beast’ en ‘History’ bevatten die vintage Californische sound die ‘Regulate’ en ‘Nuthin’ But A ‘G’ Thang’ zo iconisch maakte. Andere nummers, waaronder enkele met moderne features, missen soms die organische flow die Xzibit’s beste werk kenmerkt.
Lyrisch bewijst Xzibit dat ervaring je pen scherpt. Zijn woordspelingen en culturele verwijzingen tonen iemand die niet alleen heeft overleefd, maar geleerd heeft. Waar veel generatiegenoten vervallen in herhaling, brengt hij verse perspectieven op bekende thema’s. ‘Success’ en de titeltrack ‘Kingmaker’ demonstreren een artiest die weet wat hij waard is.
Het meest indrukwekkende aan deze comeback is Xzibit’s geloofwaardigheid. In een genre waar authenticiteit alles is, straalt hij nog steeds die hongerige energie uit die hem in de jaren negentig onderscheidde. Geen geforceerde youth slang of trends volgen – gewoon solide rap van iemand die zijn plek in de cultuur heeft verdiend.
‘Kingmaker’ bewijst dat de oude garde nog altijd relevant kan zijn zonder zichzelf te verloochenen. Het is geen perfect album, maar wel een reminder dat klasse en vakmanschap tijdloos zijn. Xzibit toont jonge artiesten hoe je een imperium bouwt en behoudt, terwijl je trouw blijft aan wat je groot maakte. (8/10) (Greenback Records)