De magie van Montmartre kwam vrijdagavond tot leven in een uitverkocht Muziekgebouw Eindhoven, waar het James Whale Orchestra Jean-Pierre Jeunet’s geliefde meesterwerk ‘Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain’ begeleidde met een live uitvoering van Yann Tiersen’s iconische soundtrack.
Een oneven symbiose
Zodra de eerste beelden van het Parijse straatleven op het grote doek verschenen, vulden de hypnotiserende klanken van ‘La valse d’Amélie’ de zaal. Het 23-koppige kamerorkest toonde enthousiasme, maar de uitvoering bleef veelal aan de oppervlakte. Dirigent Thomas Geerts, duidelijk toegewijd aan het materiaal, leek nog niet de ervaring te hebben om het orkest naar grotere hoogten te brengen. Waar de musici technisch bekwaam speelden, ontbrak het aan de subtiele nuances die deze dromerige partituur tot volle bloei hadden kunnen brengen.
Dit contrast werd des te schrijnender in vergelijking met eerdere filmbegeleidingen in dezelfde zaal. Het Brabants Orkest (nu PhilZuid), als vaste bespeler van het Muziekgebouw Eindhoven, heeft in het verleden bewezen hoe filmbegeleiding tot grote hoogten kan worden gebracht. Hun uitvoering van ‘Pantserkruiser Potemkin’ onder leiding van dirigent Alan Fearon in 1998 wordt nog steeds als legendarisch beschouwd en geldt als het hoogtepunt van de filmbegeleiding in de Eindhovense zaal. De begeleiding van ‘Amélie’ was daarbij vergeleken een schrale vertoning, hoewel de film vele malen populairder is en het wellicht klassiek minder onderlegde publiek de muziek van Tiersen beter kon waarderen dan die van Edmund Meisel.
Technische hindernissen
Wat vooral opviel was de worsteling met de geluidsbalans gedurende de eerste helft van de voorstelling. Bij aanvang overstemde het geluid van de film de live muziek, waarna overcompensatie resulteerde in momenten waarop de dialoog nauwelijks verstaanbaar was. Tot aan de pauze bleven technici zichtbaar bezig met het bijstellen van niveaus, wat de immersie in Amélie’s wereld soms verstoorde.
Opmerkelijk was dat het orkest grote delen van de film aan de originele soundtrack moest overlaten. Waar je bij een live filmbegeleiding verwacht dat de musici continu spelen, waren er verrassend lange passages waarin de muziek gewoon vanuit de speakers kwam. Het James Whale Orchestra beperkte zich veelal tot korte fragmenten tijdens de film, met als gevolg dat de werkelijke orkestrale hoogtepunten pas tijdens en na de aftiteling kwamen. Tegen die tijd had een aanzienlijk deel van het publiek de zaal echter al verlaten, onwetend van wat ze misten: juist toen kon het orkest eindelijk loskomen van de strikte timing van de film.
Momenten van schoonheid
Ondanks de beperkingen waren er momenten waarop het orkest schitterde. De uitvoering van het bekende ‘Comptine d’un autre été: L’après-midi’ was één van de hoogtepunten, waarbij de pianist een ingetogen maar gevoelige vertolking neerzette. Toch pakte het niet zoals dat wel doet in de film uit 2001 zelf, of bij de musicalversie van ‘Amélie’, die Morssinkhof Terra Theaterproducties in 2021 en 2022 in de theaters bracht.
Wel mooi te vermelden is dat ditmaal de complete film te zien was, terwijl doorgaans de edit op TV of streamingsdiensten wordt getoond. Kleine extra’s, die het iets langdradiger maakten, maar wel een toevoeging vormden. Jammer dat de Franstalige film echter in het Engels werd ondertiteld, en men niet de moeite had genomen een Nederlandse ondertiteling te geven.
Publieksenthousiasme versus muzikale verdienste
Het publiek toonde zich uitermate enthousiast en beloonde het orkest met een staande ovatie – althans, het deel dat was blijven zitten tot het einde. Of deze warme ontvangst voortkwam uit oprechte waardering voor de muzikale prestatie of eerder uit liefde voor de film en het evenement als geheel, blijft een open vraag. Het aanwezige publiek leek niet primair uit frequente bezoekers van klassieke concerten te bestaan, maar veeleer uit filmliefhebbers die de kans grepen om hun geliefde ‘Amélie’ op een nieuwe manier te ervaren.
Inherente beperkingen
De uitdaging van filmmuziek live spelen moet niet onderschat worden. Hoewel het genre inderdaad weinig ruimte biedt voor interpretatie en strakke timing vereist, is juist daar de kunst: het creëren van emotionele resonantie binnen een vastgelegd kader. Geerts’ dirigeerstijl leek soms te mechanisch, waarbij de focus op synchronisatie ten koste ging van de emotionele zeggingskracht.
Voor degenen die deze ervaring nog willen meemaken: wegens het grote succes is er op 18 mei een extra voorstelling in Muziekgebouw Eindhoven gepland, maar ook deze is inmiddels uitverkocht. Wie een kaartje heeft weten te bemachtigen voor een van de resterende voorstellingen in Nijmegen (15 mei) of Heerlen (17 mei) mag zich gelukkig prijzen.
Ondanks de genoemde tekortkomingen bood de avond een unieke gelegenheid om de betoverende wereld van ‘Le Fabuleux Destin d’Amélie Poulain’ op een verfrissende manier te beleven, al had het orkest onder meer ervaren leiding wellicht tot een nog meeslependere ervaring kunnen leiden.