Zoals water dat stroomt in de rivieren van Marsman, keert Supersister terug naar zijn oorsprong met het nieuwe album ‘Nancy Never Knew’. De titel knipoogt naar het debuutalbum ‘Present from Nancy’ uit 1970, waarmee de legendarische Haagse formatie de geschiedenis van de Nederlandse progressieve rock voorgoed veranderde. Nu, 55 jaar later, lijkt de cirkel bijna rond – maar zoals ze zelf mysterieus op hun website vermelden: “dat zál voorlopig een mysterie blijven…”
Het huidige Supersister bestaat uit tovenaar van de Nederpop Robert Jan Stips (toetsen, zang), Rinus Gerritsen (bas) en Leon Klaasse (drums). Na de wedergeboorte als ‘Supersister Projekt’ in 2019 en het uitbrengen van ‘Retsis Repus’, heeft dit creatieve trio niet stilgezeten. Vorig jaar verraste de band fans met ‘The Elton Dean Sessions’, bestaande uit live-opnames uit 1974 met Soft Machine-saxofonist Elton Dean. ‘Nancy Never Knew’ is echter het eerste volledig nieuwe studioalbum sinds ‘Retsis Repus’.
De twaalf tracks op ‘Nancy Never Knew’ vormen een aaneengesloten cyclus die, zoals Stips zelf aangeeft, “een sterke band vertoont met de ‘psychedelica’ waar de oorspronkelijke band eind zestiger jaren uit voortkwam.” Het album voelt tegelijkertijd nostalgisch en verrassend actueel aan – alsof W.F. Hermans’ tijdreiziger uit ‘De donkere kamer van Damokles’ plotseling in onze tijd is beland, maar zijn eigen identiteit heeft behouden. Net als in de jaren zeventig wisselen snelle jazzrockstukken met grillige tempowisselingen zich af met lange atmosferische passages. De vervreemdende achteruitgespeelde instrumenten doen denken aan de experimenteerdrift van de originele bezetting, terwijl de onderkoelde vocalen in het toegankelijke ‘Anywhere The Wind’ nostalgische herinneringen oproepen aan de hit ‘She Was Naked’. Het album neemt je mee op een reis door het verleden en heden van Supersister. In het filmische ’60’s Medley’ komen expliciete herinneringen aan de vroege dagen van de band bovendrijven, terwijl ‘Excerpt From Pudding & Gisteren’ een samenwerking met het Residentie Orkest bevat – een knipoog naar hun recente gezamenlijke concert in 2023. De melancholie die deze terugblikken oproepen, krijgt een uitlaatklep in het breekbare slotakkoord van ‘The Last Chord Open’, waarin de band zingt: “It’s getting oh so quiet here / so let’s sing / this final song / and leave the last chord / open”. Is dit een verbindingsstreepje naar wat nog komen gaat, of simpelweg een poëtische conclusie van een halve eeuw muzikale verkenning?
Zoals Harry Mulisch zijn werken vaker heruitvond door terug te grijpen naar zijn eerdere thema’s, slaagt Supersister erin om zichzelf opnieuw uit te vinden door juist trouw te blijven aan hun muzikale DNA. Op het album klinkt de band jonger dan menig tiktok-ster, en bewijst dat de band er ook nu weer in weet te slagen om de luseraar op het verkeerde been te zetten.
Wat deze incarnatie van Supersister echter fundamenteel onderscheidt van de oorspronkelijke bezetting, is de nieuwe balans tussen avant-garde en groove. Waar de originele Supersister bestond uit avant-gardistische studiomuzikanten die experimenteerden met ongedraaide maatsoorten en complexe structuren, zijn Klaasse en Gerritsen in de eerste plaats podiumbeesten avant la lettre. Het zijn muzikanten die zich meer door een groove laten sturen dan door een gekunstelde compositie. In de prachtige documentaire ‘De Tovenaar van de Nederpop’ is goed te zien hoe een basbeest als Rinus Gerritsen zich de ethiek van het Supersister-materiaal eigen moet maken. Maar op dit album hoor je dat tovenaar Stips op zijn beurt de groove moet toelaten onder invloed van zijn nieuwe ‘zusjes’. ‘Never In A 100.000.000 Dreams’ is hier misschien wel het lekkerste voorbeeld van – een nummer waarvan jelive veel kan verwachten.
De droomreis wordt nog steeds gedragen door Stips’ virtuoze toetsenwerk, gelardeerd met zijn kenmerkende vervreemdende zangstijl. Maar de ritmesectie van Gerritsen en Klaasse vormt hierbij niet slechts een gedegen fundament, maar transformeert de muziek met hun aanstekelijke energie tot iets nieuws dat tegelijk vertrouwd en verrassend aanvoelt.
‘Nancy Never Knew’ is een indrukwekkend staaltje vakmanschap dat het verleden omarmt zonder er in vast te blijven zitten. Het album biedt een luisterervaring die van begin tot eind boeit en muzikaal op het hoogste niveau staat. Voor fans van het eerste uur is dit een welkome terugkeer naar de psychedelische wortels van de band, terwijl nieuwe luisteraars worden getrakteerd op een tijdloos muzikaal avontuur dat laat zien waarom Supersister zo’n belangrijke plaats inneemt in de Nederlandse muziekgeschiedenis. (8/10) (Soss Music/Sony Music)