Kort na de recensie van DJ Maestro’s nieuwe album “Bethlehem Blends by DJ Maestro: Day & Night” wisselden we van gedachten over zijn loopbaan, muziek en zijn nieuwe webradio station Jazzradio.nl. Het werd een prettig gesprek met een man die op bevlogen wijze al jarenlang zijn grote liefde de schijnwerpers in mixt: Jazz. DJ Maestro, ofwel Martijn Barkhuis, over vocal Jazz, Top-100 DJ lijsten, oesters en Jazzradio:

Arjan: Blue Note Trip, Bethlehem Blends,.. wat staat er nog meer op de planning?

Martijn: Over een paar weken moet het tweede album voor Bethlehem Records klaar zijn, en dat zijn remixen van Nina Simone’s debuutalbum Little Gold Blue. Ik heb daar een stuk of twaalf producers voor uitgekozen en samen met hen maak ik die remixen, van loungy tot heel jazzy maar ook twee deephouse mixen. En dan moet je dus denken aan nummers als Love Me Or Leave Me, Plain Gold Ring, My Baby Just Cares For Me. En dan is er ook een nummer als “He’s Got The Whole World In His Hands”, wat ik eigenlijk minder vind, dus die doe ik niet..

Arjan: Artistieke vrijheid he?

Martijn: Ja . In januari moet die uitkomen; Bethlehem Records heeft een hele goede wereldwijde distributie deal gesloten en er komt ook nog een clip bij. Ze verwachten wel dat dit echt iets gaat doen en lanceren het in combinatie met andere Nina Simone thema acties, zoals een prachtige documentaire die binnenkort uit komt, dus Nina zal vol in de belangstelling komen te staan.

Arjan: Spannend, ben heel benieuwd! Want zoals je las was ikzelf blij verrast met de eerste Bethlehem Blends, en ik was niet de enige zoals ik links en rechts hoorde.

Martijn: Tja, het is heel iets anders dan wat ik met Blue Note heb gedaan. Natuurlijk is er wel weer een onderscheid tussen de delen “Night” en “Day”, maar dat is ook een beetje mijn handelsmerk. Maar los daarvan is de catalogus van Bethlehem totaal iets anders dan die van Blue Note. Veel meer vocaal, maar ook wat traditioneler.

Arjan: Ze waren dan ook actief in een hele specifieke periode binnen de Jazz geschiedenis…

Martijn: Ja, dat is wat ik dan tegenwoordig mis; er zijn zoveel ontzettend goede vocale Jazz platen gemaakt in de jaren ’50 en ’60, met zangeressen die waanzinnig waren maar die we niet meer horen. Dus ik vond bij dit label (ik was al twee jaar met ze in gesprek, maar het ging natuurlijk pas echt lopen toen ik weg was bij Blue Note) een uitgelezen kans om weer eens van die zangers en zangeressen onder de aandacht te brengen die eigenlijk al lang vergeten zijn bij het grote publiek, maar die naar mijn mening wel de moeite waard zijn om weer naar te luisteren.

Arjan: Ik vond het inderdaad bol staan van de leuke verrassingen, en het zijn inderdaad niet allemaal namen waar je spontaan tegenaan loopt. Dus ik denk dat het inderdaad kan dienen als een mooie opener, een kennismaking met die periode, zeker voor mensen die nu bezig zijn met Jazz te ontdekken en daar vaak via crossover artiesten bij terecht komen. Over crossover gesproken, ik doe even een heel grove greep: als je kijkt naar een Robert Glasper die al jaren succesvol experimenteert met verschillende stijlen, de laatste CD van Medeski Scofield Martin & Wood waarbij African/world en zelfs wat reggea te horen is, de nieuwe CD van New Cool Collective met dito tropische verrassingen, een “So What’s Next?” festival waar naast Ibrahim Maalouf ook een Typhoon geprogrammeerd staat: ik zou die crossover niet een nieuwe “wave” willen noemen in de Jazz geschiedenis, maar als je kijkt naar de hoge acceptatie ervan zou je haast anders vermoeden. Hoe kijk jij daar tegenaan?

Martijn: Jazz is een muziekstroming die al een kleine honderd jaar bestaat en gebaat is bij nieuwe experimenten, anders blijft het stilstaan. Je hebt ook mensen die zeggen dat er na Dixieland nooit meer echte Jazz is gemaakt. Daar ben ik het natuurlijk compleet mee oneens. Ik vind wel dat teveel soorten muziek nu onder het kopje “Jazz” geschaard worden. Een soulband, met alle respect, is geen Jazz, maar staat bijvoorbeeld wel geprogrammeerd op festivals en wordt ook door bepaalde zenders gedraaid, tussen jazz door. Het blijft Jazz zolang er geëxperimenteerd wordt en vooral: zolang er geïmproviseerd blijft worden!

Arjan: Ik moet ineens denken aan een opmerking die je collega Deelder ooit maakte, over je Blue Note Trips. Het had allemaal niets meer met Jazz te maken!

Martijn: Oh maar daar is die later wel op teruggekomen hoor . In het begin was hij inderdaad erg cynisch, maar later kwam hij naar me toe en gaf aan het toch wel te gek te vinden wat die Trips gedaan hebben door het min of meer in een andere vorm te gieten. Heel veel mensen die nooit naar Jazz luisterden zijn erdoor mee in aanraking gekomen, ineens hoorde je het ook in bepaalde kroegen en restaurants. Nu zijn het natuurlijk ook wel de wat meer toegankelijke stukken die ik heb gekozen, maar ook voor liefhebbers was er genoeg te ontdekken. Maar ik heb zeker niet altijd voor de meest ‘veilige nummers’ gekozen op mijn albums.

Arjan: Wel tof van ‘m dat hij terug kwam op die cynische conclusie, hoewel we daar natuurlijk allemaal juist wel van houden bij hem! Ik vond echter wel jouw eerste reactie destijds heel goed: al die puristen moeten dan maar lekker in hun grot blijven zitten. Weg met het elitaire protectionisme jegens “hun muziek”?

Martijn: Nou, iedereen moet Jazz leuk kunnen vinden, maar je moet het wel een beetje leren kennen natuurlijk; het is net als met oesters eten – het is misschien niet direct lekker, maar op een gegeven moment leer je het wel waarderen.

Arjan: Een kijkje in de geschiedenis nemen wil dan wel een handje helpen. Ik heb mezelf bijvoorbeeld onlangs door Ken Burn’s documentaire reeks gewerkt, en daaruit blijkt toch vooral dat Jazz oorspronkelijk juist een volksmuziek was. Dè Amerikaanse volksmuziek zelfs, totdat de Beatles landden in New York.

Martijn: Daar komt het uit voort, brass, ragtime maar in de hele vroege jazz zitten ook wel klassieke invloeden en dat is hier en daar ook altijd wel blijven hangen bij bepaalde artiesten. Bill Evans, als je die hoort, ja, dat is gewoon klassiek, maar wel vrijelijk gespeeld. En trouwens: klassieke muziek werd vroeger ook niet nootje voor nootje gespeeld; er werd toen ook al geïmproviseerd.

Arjan: Ja, wat er nu ‘over is gebleven’ op vinyl en CD is wat ons beeld vormt, maar dat was het ten tijde van de oorspronkelijke uitvoeringen zeker niet. Even heel iets anders: je bent dance4Life ambassadeur en onlangs kwam er weer die lijst van 100 beste DJs in de dance scene. Vind jij ook niet dat er weleens wat meer aandacht mag komen voor verschillende genres dan alleen maar dance?

Martijn: Oh ja, maar die lijst is alleen maar een lijst van dat blad, MixMag, en als je weet waar die over schrijven, ja, dat gaat alleen maar over de populaire DJs voor mensen van een jaar of twintig. Maar ik heb online ook al wel alternatieve lijsten zien circuleren, en lijsten zijn natuurlijk altijd wel discutabel, maar het zou wel heel leuk zijn als er in die Top 100 één jongen gestaan die wat anders zou draaien dan EDM of Techno.. Het is gewoon een hele eenzijdige lijst, alsof er helemaal geen andere DJs bestaan, maar het is natuurlijk wel heel erg populaire muziek. Ik vind het zelf niet om aan te horen, maar er gaan wèl hele volksstammen op los. Vraag niet wat voor volksstammen, maar ze kijken misschien ook voetbal, vind ik ook niets aan!

Arjan: Ik ben zelf ook een veertiger; misschien is het wel een leeftijdsdingetje en moeten we het maar allemaal zo laten?

Foto (c) Susanne Alt

Foto (c) Susanne Alt

Martijn: Nou ja, ok, ik was net bij die jongens van Manners.nl, en dat zijn allemaal jonge jongens van tussen de 20 en de 30 en die zijn helemáál niet van de EDM. Die houden van Alternative music, Hip Hop en door internet komen ook steeds meer jongeren in aanraking met andere soorten muziek dan EDM.

Arjan: Als je kijkt naar de US en UK, namen als Gilles Peterson, Mark Brown, Patrick Forges en Mark De Clive-Lowe zijn daar uitgegroeid tot hele grote namen en in hun muziek zit natuurlijk ook flink wat crossover. Is dat ook iets dat jij ambieert, of is Nederland daar te klein voor?

Martijn: Nee, ik heb de afgelopen jaren sowieso meer in het buitenland gedraaid dan in Nederland. De Nederlandse scene is vrij klein, dus dan ga je al vrij snel verder kijken. Door de Blue Note Trips kon ik al vrij snel in andere landen, waar die ook uitgebracht was, gaan spelen.

Arjan: Voor veel mensen, ook in het buitenland, is jouw naam nu eenmaal verbonden met Blue Note. Je zegt net dat je daar veel profijt van hebt, wat ik me voor kan stellen qua herkenning en programmering, maar zie je het ook als nadeel, omdat het wel heel bekend is bij een bepaald deel van het publiek, maar bij een ander ook juist weer helemaal niet? Bijvoorbeeld bij de generatie waar we het net over hadden.

Martijn: Daar wordt nu natuurlijk ook flink wat aan gedaan, bijvoorbeeld door naar een ander label te gaan. Ik was ook wel al een tijdje uitgespeeld daar hoor..

Arjan: Tja, die tien jaar lijken ook wel voorbij gevlógen. Het leek haast onlosmakelijk met je verbonden op een bepaald moment.

Martijn: Ja, maar ik vind nog veel meer dingen leuk. Er zijn veel meer labels waar ik in de toekomst hopelijk nog wat voor zou kunnen doen.

Arjan: Veel meer leuke dingen, zoals Jazzradio.nl? Ik zag dat je bij je streams een tracklist mee hebt lopen en moet eerlijk bekennen dat ik zelf de afgelopen jaren bij veel sites op die manier ‘mijn straatje’ heb leren kennen binnen de Jazz. Is dat ook een bedoeling van Jazzradio, zo’n ambassadeursfunctie van het genre?

Martijn: Ja, absoluut! Wat ik al vaker heb gezegd: ik vind dat er veel te weinig Jazz gedraaid wordt bij de andere zenders; het is veel meer crossover dan pure Jazz. Ik heb redelijk wat onderzoek laten doen, en er zijn in Nederland toch zo’n 2 miljoen Jazz liefhebbers, en waar moeten die zoeken? Ik denk dat er echt behoefte aan zo’n zender is die ik net in de lucht heb gezet.

Arjan: En wat is verder de insteek van de site? Er zijn nu drie streams die 24/7 draaien waar je uit kunt kiezen, ga je dat nog uitbouwen?

Martijn: In de toekomst zou ik nog wel meer streams neer willen zetten, maar voorlopig laat ik het even bij deze drie. Maar ik wil bijvoorbeeld ook events gaan opzetten vanuit de zender, daar ben ik druk mee bezig om dat vanaf januari te laten beginnen. Daarnaast zijn er een heleboel adverteerders die goed bij de doelgroep passen, maar niet perse geïnteresseerd zijn in radio. En hoe kun je die dan wèl aan je binden via Jazzradio? Ik heb bijvoorbeeld gekozen voor ‘Moods’; dat is ook zo’n ‘way of life’, dat je naar Jazz luistert, dat je naar goede concerten gaat, dat je bijvoorbeeld met je vriendinnetje een weekendje naar Londen of Parijs gaat, daar lekker uit eten gaat en daarna naar een goede Jazz club gaat. Dat is een typisch voorbeeld van de Jazz-liefhebber en –luisteraar.

Arjan: Daar herken ik me wel in ja, dus je denkt meer aan een soort van ‘package deal’ concept?

Martijn: Ja; ik denk dat de mensen die van Jazz houden over het algemeen wel mensen zijn die gestudeerd hebben, een redelijke baan, werken hard, en als ze dan vrij zijn willen ze wel gewoon lekker genieten en daar past Jazz heel erg goed bij. Het is zowel heel erg relaxed en super opwindend, afhankelijk van de soort Jazz wat je gaat draaien en dan hebben we iets meer gekozen voor het wat relaxte. Het is hetzelfde als met een Jazz CD: een live opname van een heftig concert… als ik eerlijk ben kan ik daar niet heel erg goed naar luisteren, maar als ik naar een live concert ga vind ik het wèl weer te gek.

Arjan: Omdat je het dan ook echt ziet, hoort en voelt…

Martijn: Ja, ik denk dat de mensen die thuis luisteren eerder behoefte hebben aan wat relaxter muziek, terwijl juist als je uit gaat of naar een concert toe gaat, dan wil je meegenomen worden in het tumult wat Jazz is.

Arjan: Gaat Jazzradio ook de grens over?

Martijn: Jazeker, ik ben nu bijvoorbeeld met Spanje bezig, maar ook Turkije. Spanje is wel leuk in die zin dat het ook echt een Spaanse versie van mijn site wordt en dan ga ja natuurlijk toch 1 op de 5 mensen in de wereld –potentieel- addresseren.

Arjan: Turkije, daar ben ik eigenlijk niet zo verbaasd over, aangezien ik al een paar jaar van meerdere artiesten hoor dat de Jazz scene daar aardig in opkomst is – en ze blijven erover spreken.

Martijn: Ik heb laatst ook gedraaid op het Akbank Jazz festival. Daar ben ik al een paar keer geweest en dat wordt steeds groter. Er zit een redelijk goede organisatie achter, een beetje de MoJo van Turkije. Ik geloof dat ze ook weleens samenwerken met MoJo en we zijn nu aan het onderzoeken hoe ze Jazzradio in Turkije kunnen gaan lanceren. En weet je, als ik mezelf vergelijk met een Jazzradio.com, waar ze wel 30 streams hebben, maar dan heel specifiek voor een stroming, dan vind ik dat heel erg saai. Een hard-bop jazz stream, een flamingo jazz stream en een smooth jazz stream, want dan luister je maar naar één soort Jazz en volgens mij is het interessanter om verschillende soorten Jazz door elkaar te draaien.

Arjan: Bedankt voor je tijd Martijn! Er zijn een hoop nieuwe ontwikkelingen voorbij gekomen en het lijkt me leuk om over een tijdje eens te kijken wat je op de menukaart hebt gezet en hoe dat heeft uitgepakt voor je.

Martijn: Graag gedaan, en gaan we zeker doen!

Deel: